Çalışmada koç ejakülatlarının dondurulması ve çözdürülmesi sürecinde sperma sulandırıcısına katılan farklı dozlarda Borun spermatolojik değerler, oksidatif stress ve DNA hasarı üzerine etkilerinin araştırılması amaçlanmıştır. Araştırmada toplam 5 Ramlıç koçtan sun’i vagina ile alınan ejekülatlar toplandı. Başlıca spermatolojik özellikleri belirlenen normospermi kalitesindeki ejekülatlar birleştirilerek kullanıldı. Araştırma ve kontrol gruplarında spermalar mix ejekülat biçiminde değerlendirildi. Spermaların sulandırılması ve dozlanması farklı Boron dozları (1, 2 ve 4 mM) ve % 5 glyserol içeren Tris ana sulandırıcısı ile yapıldı. Ayrıca Boron içermeyen kontrol grubu da oluşturuldu. Sulandırma ve dozlama işlemleri sonrasında 0.25 ml lik payetlere çekilen spermalar sıvı azot buharında donduruldu. Dondurulan spermalar su banyosunda 37 ⁰C de 20 saniye tutularak çözdürüldü. Çözdürme sonrası koçlarda spermatozoon motilitesi, morfolojik muayene, membran bütünlüğü (HE testi), DNA hasarı ve oksidatif stres parametreleri (TAS ve TOS) belirlendi. Çözdürülen spermalarda subjektif motilite (% 57.00 ± 1.528) açısından 1 mM bor katılan grupta en yüksek (p<0,05) değerler tespit edildi. Anormal spermatozoon baş ve kuyruk anomal oranı ve TOS değerleri açısından 4mM lık bor grubunun kontrol grubuna göre en yüksek değerler elde edildi. DNA hasarına bakıldığında ise 1mM (34.80 ± 1.289 AU) bor grubunun kontrol grubu (48.10 ± 3.093 AU) ile karşılaştırıldığında en düşük değerler göstererek koruma sağlamıştır. Mitokondrial aktivite yönünden bakıldığında kontrol grubuna göre (26.40±1.740 %) en yüksek değer (34.60±1.035 %) 1mM lık Bor grubunda elde edilmiştir.

Sonuç olarak çalışmada kullanılan Bor’un spermanın dondurulması ve çözdürülmesi aşamasındaki enerji metabolizmasına ve DNA hasarına olumlu etki yaptığı ve buna bağlı olarak spermanın fertilizasyon yeteneğini arttırabileceği düşünülmektedir.