[ Ana Sayfa | Editörler | Danışma Kurulu | Dergi Hakkında | İçindekiler | Arşiv | Yayın Arama | Yazarlara Bilgi | E-Posta ]
Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Tıp Dergisi
2020, Cilt 34, Sayı 1, Sayfa(lar) 055-062
[ English ] [ Tam Metin ] [ PDF ]
Açık Kalp Cerrahisi Yapılan Hastalarda Öz Yeterliliğin İlaç Uyumu ve Yaşam Kalitesine Etkisi
Dilek KARA1, Emel YILMAZ2
1Manisa Celal Bayar Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı, Manisa, TÜRKİYE
2Manisa Celal Bayar Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı, Manisa, TÜRKİYE
Anahtar Kelimeler: Açık kalp cerrahisi, öz yeterlilik, ilaç uyumu

Amaç: Araştırma açık kalp cerrahisi yapılan hastalarda öz yeterliliğin ilaç uyumu ve yaşam kalitesine etkisini belirlemek amacıyla yapıldı.

Gereç ve Yöntemler: Tanımlayıcı ve kesitsel türdeki bu araştırmaya daha önce açık kalp cerrahisi geçiren 132 hasta dahil edildi. Veri toplama aracı olarak Kişisel Bilgi Formu, Barnason Etkililik Beklenti Ölçeği Kardiyak Cerrahi Versiyonu (BEBÖ), Morisky 8-maddeli ilaca uyum anketi (MMAS-8) ve SF-36 Yaşam Kalitesi Ölçeği kullanıldı. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler, Mann Whitney U testi, Kruskal Wallis testi ve Spearman Korelasyon analizi kullanıldı.

Bulgular: Hastaların ölçeklerden aldıkları puan ortalamaları BEBÖ:43.50±5.90, MMAS-8: 5.32±1.90, SF–36 fiziksel özet skor: 36.40±9.54 ve SF-36 mental özet skor: 37.74±9.20’dir. Araştırma grubunun BEBÖ alt boyutlarından en yüksek öz bakım, (13.00± 2.16) en düşük ise fiziksel (8.00±1.41) alt boyutundan puan aldığı görüldü. Hastaların SF-36 alt boyutlarından en düşük fiziksel rol güçlüğü 21.78±31.25, en yüksek ise ağrı 65.09±25.46 alt boyutundan puan aldığı saptandı. Öz etkililik düzeyi ile ilaç uyumu arasında ilişki bulunmazken, yaşam kalitesi arasında anlamlı ilişki bulundu (p<0.05). Barnoson Etkililik Beklenti Ölçeği puanları artarken SF-36 fiziksel ve mental özet skorları da arttı.

Sonuç: Araştırma sonucunda hastaların öz etkililik düzeylerinin orta, ilaç uyumlarının düşük ve yaşam kalitelerinin kötü olduğu belirlendi. Hastaların öz etkililik düzeylerini, ilaç uyumlarını ve yaşam kalitelerini arttırmaya yönelik sürekli eğitim ve danışmanlık hizmeti verilmesinin yararlı olacağı düşünülmektedir.


[ English ] [ Tam Metin ] [ PDF ]
[ Ana Sayfa | Editörler | Danışma Kurulu | Dergi Hakkında | İçindekiler | Arşiv | Yayın Arama | Yazarlara Bilgi | E-Posta ]