Amaç: Bu çalışmada, ratlarda salpenjektomi sonrası oluşan over kisti modelinde kist içi mannitol ve hiperosmolar dekstroz uygulamasının kist çapı ve over rezervi üzerine etkinliğinin araştırılması amaçlandı.

Gereç ve Yöntem: Genital siklusun östrus fazında olduğu tayin edilen 30 adet erişkin dişi Sprague Dawley cinsi rat çalışmaya alındı. Tüm ratlara over kisti oluşumu için sağ salpenjektomi yapıldı, batın kapatıldı. 1 ay sonra batın açılarak over kisti oluşan ratlar rastgele üç gruba ayrıldı. Gruplar; Grup (G) 1 sadece kist aspirasyonu yapılan, G2 kist aspire edilip kist içine %20 mannitol verilen, G3 kist aspire edilip kist içine %30 dekstroz verilen grup şeklinde düzenlendi. Batın tekrar kapatıldıktan 1 ay sonra üçüncü laparatomi yapıldı. Kist boyutu ve kist içi sıvısı miktarı kayıt altına alındı. Sağ ooferektomi ile alınan over dokusu ışık mikroskobunda histopatolojik açıdan incelendi ve folikül rezervi sayıldı. Grupların karşılaştırılmasında Mann Whitney U testi kullanıldı.

Bulgular: Gruplar karşılaştırıldığında 3 grup arasında mannitol ve dekstroz uygulamasının öncesi ve sonrasında kist boyutu ve kist içi sıvı miktarında anlamlı farklılık izlenmedi. Histopatolojik incelemede, G1’de çok sayıda atretik folikül, dejenere primordial folikül, stromal damarlarda belirgin vasküler konjesyon ayırt edildi. Atretik folikül, dejenere primordial folikül yapıları G2 ve G3 gruplarında azalmıştı özellikle G2’de foliküller daha normal görünümlü idi. Histopatolojik değişikliklerin istatistiksel olarak değerlendirilnesi sonucunda da gruplar arası anlamlı farklılık gözlendi.

Sonuç: Bu çalışmada lokal dekstroz ve mannitol uygulamasının kist boyutuna etki etmediği, salpenjektomi kaynaklı azalan over rezervi için lokal mannitol uygulamasının nispeten profilaktik etki gösterebileceği söylenebilir.