[ Ana Sayfa | Editörler | Danışma Kurulu | Dergi Hakkında | İçindekiler | Arşiv | Yayın Arama | Yazarlara Bilgi | E-Posta ]
Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Veteriner Dergisi
2006, Cilt 20, Sayı 1, Sayfa(lar) 009-013
[ English ] [ Tam Metin ] [ PDF ]
KLAMİDİOZİSLİ İNSANLARDA SERBEST RADİKAL HASARI İLE GEÇİŞ METALLERİNDEN FE VE CU ARASINDAKİ İLİŞKİLER
Fulya BENZER, Ayşe KILIÇ
Veteriner Kontrol ve Araştırma Enstitüsü, Elazığ – TÜRKİYE
Anahtar Kelimeler: Klamidiozis, Lipid peroksidasyon, Geçiş metalleri, İnsan, Serum

Zorunlu hücre içi patojenleri olan klamidialar patojenik mekanizmaları tam olarak bilinmeyen pek çok hastalığa sebep olurlar. Bir veya daha fazla ortaklanmamış elektron içeren atom veya moleküller olan serbest radikaller aktive olmuş fagositlerin bakterisidal rollerinin sonucunda üretilirler. Hücre bütünlüğünü tehdit eden en önemli sorunlardan birisi lipid peroksidasyondur ve eser elementlerin lipid peroksidasyon üzerine önemli etkileri vardır. Hidrojen peroksitin demir ve bakır gibi geçiş elementlerinin varlığında indirgenmesi (Fenton reaksiyonu) veya süperoksit radikali ile reaksiyona girmesi sonucunda (Haber-Weiss reaksiyonu) hidroksil radikali oluşur. Hidroksil radikali lipid peroksidasyonu tetikleyici faktördür.

Bu çalışmada, klamidia enfeksiyonu sırasında eser element düzeylerini ve bu eser element düzeylerindeki değişimlerin lipid peroksidasyon ile ilişkisini incelemeyi amaçladık. Çalışmada, komplement fikzasyon testi ile klamidia etkenleri saptanan 15 hasta deneme grubunu oluştururken, 15 sağlıklı birey de kontrol grubu olarak kullanılmış ve alınan kan örneklerinden serumlarda lipid peroksidasyon göstergesi olarak malondialdehid, geçiş periyodu metallerinden demir ve bakır düzeyleri ölçülmüştür.

Kontrollerle karşılaştırıldığı zaman enfekte insanların kan serumlarında lipid peroksit (p<0.001) ve bakır (p<0.05) düzeylerinde istatistiksel olarak anlamlı bir artış gözlenirken, demir (p>0.05) düzeylerinde ise herhangi bir değişiklik saptanamamıştır.

Sonuç olarak klamidial enfeksiyon sırasında reaktif oksijen türlerinin artışına bağlı olarak lipid peroksidasyon düzeyinde artış meydana gelmiştir. Lipid peroksidasyondaki artışa serum bakır düzeyindeki artış eşlik etmiştir. Serum demir konsantrasyonunda ise bir değişiklik gözlenmemiştir. Radikal toksikasyonunu engelleyen süperoksit dismutaz enziminin oksidan olaylar sırasında artması, enzim yıkımındaki artışı da beraberinde getirmektedir. Serumdaki lipid peroksidasyon artışına bakırın eşlik etmesi bakır kaynaklı bu enzimin (Cu-SOD) yıkım ürünü olarak açıklanabilir.


[ English ] [ Tam Metin ] [ PDF ]
[ Ana Sayfa | Editörler | Danışma Kurulu | Dergi Hakkında | İçindekiler | Arşiv | Yayın Arama | Yazarlara Bilgi | E-Posta ]