Amaç: Diyabetik ajanlar serbest radikalleri artırarak dokularda oksidatif hasar oluşturabilir ve trombosit indekslerini etkileyebilir. Eksojen antioksidanlardan E vitamini ve selenyum (Se), serbest radikallerin zararlı etkilerini azaltabilir. Bu çalışma, deneysel diyabette bazı biyokimyasal değerler, trombosit indeksleri ve böbrek dokusu üzerinde E vitamini ve Se'un etkilerini araştırmak amacı ile yapıldı.

Gereç ve Yöntem: Çalışma Wistar albino sıçanlar üzerinde yürütüldü. Birinci gruptaki sıçanlar kontrol olarak kullanıldı. İkinci gruptaki sıçanlarda 0.1 M sitrat tamponunda hazırlanmış 65 mg/kg streptozotosin (STZ) intraperitoneal (ip) olarak uygulanarak diyabet oluşturuldu. STZ enjeksiyonuna ilaveten üçüncü gruba Se (sodyum selenat 0.3 mg/kg), dördüncü gruba E vitamini (alfa-tokoferol asetat, 100 mg/kg), beşinci gruba ise Se-E vitamini kombinasyonu (sodyum selenat 0.3 mg/kg+alfa-tokoferol asetat, 100 mg/kg) gün aşırı, on beş süreyle uygulandı. STZ enjeksiyonundan 15 gün sonra tüm sıçanların kan ve böbrek dokusu örnekleri alınarak incelendi.

Bulgular: Diyabet grubunda ortalama trombosit hacmi ile kolesterol değerleri arasında önemli ilişkiler olduğu; glukoz, trigliserit, kolesterol ve düşük dansiteli lipoprotein, değerlerinin yükseldiği, ancak trombosit sayısı ve trombokrit değerlerinin azaldığı, Se veya E vitamini-Se'un kombine verilmesi ile glukoz ve düşük dansiteli lipoprotein değerleri ile amilaz aktivitesinin azaldığı gözlemlendi. Kontrol ve deneme gruplarında böbrek dokusunda ışık mikroskobu düzeyinde önemli bir değişiklik gözlenmedi.

Sonuç: E vitamini ve Se'un bazı trombosit indeksleri ile glukoz değerleri ve lipitleri etkileyebileceği belirlendi. Bu sonuçlara göre E vitamini ve Se uygulaması, deneysel diyabette hipoglisemik ve hipolipidemik etkiler oluşturabilir; bu antioksidanlar diyabette profilaktik amaçla kullanılabilir.