Diyabet, dünya genelini ilgilendiren kronik bir rahatsızlıktır. Bu hastalık, kronik hiperglisemiyle ve karbohidrat, protein ve lipid metabolizmasındaki düzensizliklerle bağlantılı olacak şekilde nispeten veya tamamen insülin salınımındaki azalmayla karakterize edilir
9. Diyabetik hastaların yaklaşık %70-97’sinde bir veya daha fazla lipit bozukluğu bildirilmiştir
10. Diyabetik hastalarda lipit seviyelerinin kontrolü kardiyovasküler ve serebrovasküler hastalık gelişme riskini azaltmaktadır
4,11. Nar bitkisinin çeşitli ekstraktlarını antibakteriyel, antifungal, antiülser, antidiyabetik, antioksidan özellikte olduğu çeşitli literatürlerde belirtilmektedir
12-13. Nardan elde edilen çeşitli alkoloidler, flavonoidler, polifenolik bileşikler, taninlerin (punicalin, pedunculagin, punicalagin, gallic ve ellagic asit esterleri) kuvvetli antioksidan özellikte olduğu bildirilmiştir
13. Nar çiçeği ekstraktının normal ve alloxan ile diyabet oluşturulmuş ratlarda hipoglisemik etkisinin olduğu rapor edilmiştir
14. Son zamanlarda nar çiçeğinin ratlarda posprandial hiperglisemiyi ve glukoz toleransını düzenlediği bulunmuştur
15. Bununla birlikte, narın ve nar çiçeğinin lipid metabolizmasının düzenlenmesiyle ilgili etkisi hakkında çok az şey bilinmektedir. Çalışma da Punica granatum’un çiçeklerinin ekstraktlarının diyabetin tedavisinde antihiperglisemik etkisinin olduğu rapor edilmiştir
16. Bağrı ve ark.
14 nar çiçeğinin antidiyabetik etkisinin araştırmak amacıyla yaptığı çalışmada STZ grubunda kolesterol trigliserit HDL, LDL-K ve VLDL-K parametrelerinin anlamlı olarak yüksek çıktığı nar çiçeği verilen gruplarda bu testlerde anlamlı olarak azalma gösterdiğini rapor etmişlerdir. Aynı şekilde yapılan bu çalışmada STZ grubuna nar çiçeği uygulamasıyla lipid parametrelerindeki değerlerin düşmesi yaptığmız çalışma ile uygunluk göstermişdir.
Dislipidemi, en önemli kardiyovasküler risk faktörlerinden biridir. diabette insülin eksikliğinin, metabolik ve düzenleyici süreçlerde çeşitli bozulmalara yol açtığı ve bunun da diyabetik hastalarda total kolesterol ve trigliserid gibi lipidlerin birikmesine yol açtığı gösterilmiştir 17. Çalışmada STZ grubunda lipid parametrelerinin yüksek çıkması bu çalışma ile uygunluk göstermektedir.
Despres ve ark. 18 yaptıkları çalışmada nar çiçeğinin, lipoprotein profilinde, antioksidan statüsünde ve glikoz toleransındaki STZ kaynaklı bozukluklara sahip sıçanlar üzerindeki olumlu etkilerini göstermektedir. Böylece nar çiöeğinin, diyabetin kontrolünde, lipid profillerinde anormalliklerde ve oksidatif stresde pankreatik antioksidan enzimlerin aktivasyonu ile yararlı olduğunu göstermişlerdir.
Huang ve ark. 19’nın yaptıkları çalışmada diyabetik farelerde nar çiçeği uygulamasıyla dolaşım sistemindeki lipidlerin düşürüldüğünü ve kardiyak lipid metabolizmasını iyileştirdiğini bulmuşlardır. Çalışma ile uygunluk arz etmektedir. Bu durum bize diyabetli hastaların eksojen olarak alacakları antioksidan içerikli bitkilerin özellikle nar çiçeğinin tespit edilen dozda, oksidatif stresin zararlı etkilerine karşı koruyucu olabileceğini ve kandaki lipid değerlerinin düşürerek kardiovasküler hastalıkları azaltabileceği kanısı oluşmuştur.