[ Ana Sayfa | Editörler | Danışma Kurulu | Dergi Hakkında | İçindekiler | Arşiv | Yayın Arama | Yazarlara Bilgi | E-Posta ]
Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Tıp Dergisi
2021, Cilt 35, Sayı 1, Sayfa(lar) 030-034
[ Özet ] [ PDF ] [ Benzer Makaleler ] [ Yazara E-Posta ] [ Editöre E-Posta ]
Losartanın Titanyum İmplant Osseointegrasyonuna Etkisinin Deneysel İncelenmesi
Mehmet Ali KOBAT1, Serkan DÜNDAR2, Tuba TALO YILDIRIM2, Alihan BOZOĞLAN2, Erhan Cahit ÖZCAN3, İzzet ACIKAN4, Necmettin KARASU5
1Fırat Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Kardiyoloji Anabilim Dalı, Elazığ, TÜRKİYE
2Fırat Üniversitesi, Diş Hekimliği Fakültesi, Periodontoloji Anabilim Dalı, Elazığ, TÜRKİYE
3Fırat Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Plastik Estetik ve Rekonstrüktif Cerrahi Anabilim Dalı, Elazığ, TÜRKİYE
4Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi,Diş Hekimliği Fakültesi Ağız Diş ve Çene Cerrahisi Anabilim Dalı, Kahramanmaraş, TÜRKİYE
5Afyonkarahisar Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Tıp Fakültesi Plastik, Estetik ve Rekonstrüktif Cerrahi Anabilim Dalı, Afyonkarahisar, TÜRKİYE
Anahtar Kelimeler: Osseointegrasyon, kemik implant kaynaşması, losartan, β-blokörler, tibiya kemiği
Özet
Amaç: Losartanın osteoklastogenezi azalttığı ve osteoblast aktivitesini arttırdığı bildirilmiştir. Bu çalışmada sistemik losartan uygulamasının titanyum implant osseointegrasyonu üzerindeki etkisinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır.

Gereç ve Yöntem: Titanyum implantlar, sıçanların tibiya kemiklerine cerrahi olarak yerleştirildi, daha sonra sıçanlar rasgele iki gruba ayrıldı: kontrol grubu (n=10) ve losartan tedavi grubu (n=10). Kontrollere başka bir tedavi uygulanmamışken, losartan tedavi grubuna, sekiz haftalık deney süresi boyunca 30 mg/kg losartan haftada üç kez steril serum fizyolojikte çözülerek oral gavaj ile uygulanmıştır. Deney döneminden sonra, çevredeki kemik dokuları ile titanyum implantlar alındı ve formaldehitte sabitlendi. İmplantların ve çevresindeki kemik dokusunun dakalsifiye edilmemiş histolojik analizleri yapıldı. Her bir implantın kemik implant bağlantı yüzdesi (%), implant çevresinin toplam uzunluğuna, kemikle doğrudan temas halinde olan implantın toplam çevre uzunluğunun oranı olarak hesaplandı. Kemik dolumu oranı, titanyum implanttan meziyal, distal ve apikal yönde 0.5 mm mesafedeki alan dahil olmak üzere, bölgedeki kemik dolu alanların bölgenin toplam alanına oranı (%) ile belirlenmiştir.

Bulgular: Her ne kadar losartan grubunda kemik implant kaynaşması ve kemik dolumu oranları kontrol grubuna göre daha yüksek olsa da, iki grup arasındaki oranlarda istatistiksel olarak anlamlı fark yoktu (P>0.05).

Sonuç: Bu çalışmanın sınırlamaları dahilinde losartan kemik implant bağlantı düzeylerini sayısal olarak artırdı, ancak istatistiksel olarak arttırmadı.

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Materyal ve Metot
  • Bulgular
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • Giriş
    Yüksek kan basıncı-hipertansiyon, Dünya çapında erken ölümlerin birincil nedeni olarak kabul edilen kardiyovasküler komplikasyonlara ve hastalığa neden olan önemli bir durumdur. Günümüzde, Dünya nüfusunun yaklaşık %20'sinde yüksek kan basıncı-hipertansiyon görülmektedir ve bu oran her geçen gün artmaktadır. Kardiyovasküler komplikasyonlara ek olarak, hipertansiyon bozulmuş kalsiyum metabolizması, azalmış kemik mineral içeriği, osteoporoz ve kemik kırıkları ile ilişkilidir.

    Hipertansiyon, başarılı implant tedavisi için en önemli unsur olan unsur olan osseointegrasyonu, kemik rejenerasyonunu ve alveolar kemik kalitesini olumsuz etkileyerek bozabilir. İmplant diş hekimliğinde tam bir kontrendikasyon olarak kabul edilmeyen hipertansiyonu tanımlamak için epidemiyolojik çalışmalar net bir sonuç verememiştir, ancak antihipertansif ilaçlarla tedavi, osseointegre kemik içi diş implantlarında artmış sağkalım ile ilişkilendirilmiştir 1-6.

    Anjiyotensin II reseptör bloker olan losartan, 60 yaşın üzerinde hipertansiyonu olan popülasyonun yarısından fazlasına reçete edilen bir ilaçtır. Antihipertansif ilaçlar artmış kemik kütlesi ile ilişkilendirilmiştir ve ayrıca kardiyovasküler hastalık insidansını azaltır, böylece antihipertansif ilaçlar olası faydalarını aşabilir. Losartan, kemiğin fizikokimyasal özelliklerini iyileştirebilir, kırık riskini azaltabilir, bunlara ek olarak losartanın kırık iyileşmesini ve greft olgunlaşmasını desteklediği bilinmektedir. Araştırmalar, antihipertansif ilaçların diş implantlarının sağkalım oranlarını arttırabildiğini ve maksiller sinüs yükseltmesinden sonra greft olgunlaşmasını hızlandırabildiğini ortaya koymaktadır 1,7-9.

    Hipertansiyonun kontrolü için renin-anjiyotensin sisteminin baskılanması gerekir. Anjiyotensin II reseptör blokerleri vazokonstriksiyon ve yüksek tansiyonu önleyebilir. Ek olarak, anjiyotensin II, nükleer faktör kappa-B ligandının (RANKL) reseptör aktivatörünü ve osteoklast aktivasyonunu arttırarak kemik rezorpsiyonunu arttırma yeteneğine sahiptir, bu da osteojenezle ilişkili transkripsiyon faktörlerinin; Runx2, Msx2 ve osteokalsin gibi AT1 reseptörü yoluyla üretimini azaltarak osteoblastların farklılaşmasını sağlar 10-12.

    Bir anjiyotensin II reseptör blokeri olarak losartan sadece vazodilatör bir ilaç değildir, aynı zamanda kemik metabolizması ve kemik kırığı iyileşmesi üzerinde de olumlu etkilere sahiptir. Ayrıca, klinik öncesi çalışmalar kemik kırığı riskini azaltma yeteneğini göstermiştir. In-vitro ve in-vivo çalışmalarda, losartanın osteoklastogenezi azaltarak ve osteoblast aktivitesini artırarak kemik yoğunluğunu önemli ölçüde yükselttiği bildirilmiştir 1,11,12.

    Bu çalışmanın amacı sıçan tibiyasına yerleştirilen titanyum-TiAl6Va4 implantlarda sistemik olarak uygulanan losartanın kemik implant bağlantısına (KİB) etkisini değerlendirmekti.

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Materyal ve Metot
  • Bulgular
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • Materyal ve Metot
    Araştırma ve Yayın Etiği: Çalışmanın onayı Fırat Üniversitesi Hayvan Deneyleri Yerel Etik Kurulu, Elazığ, Türkiye'den alındı (Protokol Numarası: 2018/105, Tarih: 09/11/2018). Bu deneysel çalışmada Helsinki Bildirgesi'nin deney hayvanlarının korunmasına yönelik önerileri takip edildi.

    Çalışmanın Dizaynı ve Deneyde Kullanılan Hayvanlar: Bu çalışmadaki tüm deneysel ve cerrahi prosedürler Fırat Üniversitesi Deneysel Araştırmalar Merkezi, Elazığ, Türkiye'de gerçekleştirildi. Bu çalışmada, 2.5 ila 3 aylık 20 sağlıklı erişkin dişi Sprague Dawley sıçanı kullanıldı. Deney aşamasının ilk gününde sıçanların ortalama vücut ağırlığı 220-230 gramdı. Sıçanlar plastik kafeslerde tutuldu ve sıcaklıkları günlük olarak kontrol edildi. Deney sırasında, sıçanlar yiyecek ve suya serbest erişime sahipti ve 12 saatlik karanlık ve 12 saatlik ışık döngüsünde tutuldu.

    Aynı östrus dönemine sahip sıçanlar çalışmaya dahil edildi. Titanyum implantlar (TiAl6Va4) sıçanların tibiya kemiklerine cerrahi yöntemlerle yerleştirildi. Cerrahi işlemlerden sonra sıçanlar rastgele benzer ağırlıklara sahip iki gruba ayrıldı: Kontrol grubu (KNT) (n=10) ve losartan tedavi grubu (n=10). Kontrol grubunda, implant cerrahisini takip eden sekiz haftalık deney süresi boyunca sıçanlara başka bir tedavi uygulanmadı. Losartan grubundaki sıçanlara, deney süresi boyunca haftada üç kez salin çözeltisi ile oral gavaj yoluyla 30 mg/kg losartan uygulandı 1.

    Cerrahi Uygulamalar: Sıçanlara genel anesteziyi sağlamak için kas içine ketamin hidroklorür ve ksilazin enjekte edildi. Tüm cerrahi prosedürler steril koşullar altında gerçekleştirildi. Anesteziden sonra cerrahi bölge povidon-iyot ile yıkandı ve traş edildi. Sağ tibiya kemiğinin sırt kısmında kemik teması alınarak 15 mm uzunluğunda bir insizyon yapıldı, yumuşak dokular diseke edildi ve tibiyanın metafiz kısmı açığa çıkarıldı. İmplant soketleri, kemik nekrozunu önlemek için salin perfüzyonlu uygun matkaplar kullanılarak oluşturuldu. Tibiya kemiğinin metafiziyal kısmındaki kortikokansellöz kemik dokusuna 4 mm uzunluğunda ve 2.5 mm çapında tornalanmış yüzey titanyum implantlar (Implance Diş İmplant Sistemleri, AGS Medikal, İstanbul, Türkiye) yerleştirildi ve primer stabilizasyon sağlandı 13. Titanyum implantlar cerrahi olarak entegre edildikten sonra flep eski pozisyonuna getirildi ve deri altı doku ve deri 4-0 poliglaktin dikiş ile dikildi. Ameliyattan sonra, ağrı ve enfeksiyonu önlemek için üç gün boyunca antibiyotik (40 mg/kg penisilin) ve analjezik (0.1 mg/kg tramadol hidroklorür) kas içine uygulandı. Tüm cerrahi prosedürler aynı araştırmacı tarafından atravmatik olarak uygulandı 13.

    Histolojik Analizler: Deney sürecinde yara oluşumu ve yara enfeksiyonu gibi ölümcül veya ölümcül olmayan komplikasyonlarla karşılaşılmadı. Deney süresinin sonunda, sıçanlara derin anestezi altında ötenazi uygulandı ve titanyum implantlar, çevredeki kemik dokuları ile birlikte alındı ve bir hafta boyunca %10 formalin çözeltisi içinde sabitlendi. İmplantların ve çevresindeki kemik dokusunun dekalsifiye edilmemiş histolojik analizleri Erciyes Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi, Araştırma Laboratuvarı, Kayseri, Türkiye’de yapıldı. Histolojik analiz için titanyum implantlar ve çevresindeki kemik dokuları 2-hidroksietilmetakrilat içine gömüldü ve Exakt® mikrotom ile kesildi. Örnekler ortasından kesildikten sonra ışık mikroskopi analizi için 50 um kalınlığında kesitler elde edildi. Örnekler, 50 um kalınlığında kesitler elde etmek için Exakt® aşındırıcı kullanılarak aşındırıldı. Her örnek için kemik implant bağlantısı (KİB) ve implant çevresi kemik dolumu (İÇKD) analizleri yapıldı. Histolojik boyama için tolüidin mavisi kullanıldı. İmplant çevresindeki KİB ve İÇKD analizleri ışık mikroskobu ve Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi, Mikrobiyoloji Laboratuvarı'nda görüntü analiz programı (Nikon, Japonya) kullanılarak yapıldı 13. Kalibre edilmiş histomorfometrik incelemeler stereolojik yazılım sistemi kullanılarak tek bir araştırmacı tarafından yapıldı. Her örneğin KİB oranı (%), kemikle doğrudan temas halinde implant çevresinin uzunluğunun toplam implant çevresine oranı olarak hesaplandı. İmplant çevresi kemik dolumu (%) ile ilgili olarak, sınırlar; titanyum implanttan 0.5 mm mesafedeki (mesial, distal ve apikal kısımlar dahil) alan içerisindeki kemik dolu alanların bölgenin toplam alanına oranı ile belirlenmiştir 13.

    İstatistiksel Analizler: Verilerin istatistiksel analizi için SPSS 22.0 Windows yazılımı kullanıldı. Her grup için veriler ortalama±standart sapma olarak ifade edildi. Gruplar arasındaki farklar student t-testi ile belirlendi ve P<0.05 istatistiksel olarak anlamlı kabul edildi.

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Materyal ve Metot
  • Bulgular
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • Bulgular
    Histolojik kesit hazırlığı sırasında, kusurları olduğu için (örn. Histolojik preparat sırasında implantın doku ve kemikten ayrılması gibi), 2 örnek losartan tedavi grubundan ve 1 örnek kontrol grubundan çıkarıldı.

    Kemik implant bağlantısı ve İÇKD oranları (%) losartan tedavi grubunda kontrollere göre daha yüksek olmasına rağmen, fark istatistiksel olarak anlamlı değildi (P> 0.05, Tablo 1, Şekil 1, Şekil 2).


    Büyütmek İçin Tıklayın
    Tablo 1: Grupların KİB (%) and İÇKD (%) verileri


    Büyütmek İçin Tıklayın
    Şekil 1: Kontrol grubunun dekalsifiye edilmemiş histolojik kesit hazırlama metoduna göre elde edilmiş görüntüsü (20 Büyütme). Toluidin Mavisi. Sarı çizgi: İmplantın kemik ile temasta olmadığı uzunluk kısmı. Kırmızı çizgi: İmplantın kemik ile temas eden uzunluk kısmı


    Büyütmek İçin Tıklayın
    Şekil 2: Losartan grubunun dekalsifiye edilmemiş histolojik kesit hazırlama metoduna göre elde edilmiş görüntüsü (20 Büyütme). Toluidin Mavisi. Sarı çizgi: İmplantın kemik ile temasta olmadığı uzunluk kısmı. Kırmızı çizgi: İmplantın kemik ile temas eden uzunluk kısmı

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Materyal ve Metot
  • Bulgular
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • Tartışma
    Kardiyovasküler hastalıklara ek olarak, hipertansiyon kemik metabolizmasındaki değişikliklerle ilişkilidir 14,15. Renin-anjiyotensin sistemi birçok durumda inflamasyonu yönlendirme yeteneğine sahiptir. Anjiyotensin II, RANKL üretimini arttırma özelliğine sahip, kemik rezorpsiyonunu artıran ve tetikleyen hücre dışı sinyal ile düzenlenmiş kinaz yolunun aktivasyonunu sağlar 1,16. Bu durum alveol, femur ve tibiya kemiklerinin mineral yoğunluğunu azaltabilir ve osteoporozu hızlandırabilir. Aksine, antihipertansif ilaçlar kemik kırığı iyileşmesini ve kemik greftlerinin konsolidasyonunu artırabilir 1. Renin-anjiyotensin sistemi kemik metabolizmasında vasküler ve hücresel düzeyde etki edebilme yeteneğine sahiptir, bu da kemik mineralizasyonunun hipertansiyon tarafından bozulup bozulmadığı sorusunun net cevabını ortaya koymamızı engeller. Hipertansiyon, çekim soketlerinin iyileşmesini ve kemik rejenerasyonunu geciktirir ve anjiyotensin II reseptör bloker olan losartanın preklinik modellerde greft konsolidasyonunu arttırdığı bunun yanı sıra kırık iyileşmesinde mikro dolaşımı iyileştirdiği rapor edilmiştir 1,4,5,8,17-19. Ayrıca, losartan anjiyotensin II baskılama ile kemik dokusu mineralizasyonunu artırabilir, buna bağlı olarak kalsiyum arzı ve osteoklastogenez inhibisyonu artar. Nishiya ve Sugimoto 20, antihipertansif ilaçların osteoblastların fonksiyonları üzerindeki etkilerini araştırmış ve kalsiyum kanal bloker ilaçlarının osteoblast farklılaşmasını, anjiyotensin dönüştürücü enzim inhibitörleri veya anjiyotensin-reseptör antagonistlerinin osteoblastların fonksiyonlarını etkilemediğini bildirmiştir. Broulik ve ark. 21, enalapril ve losartanın normotansif sıçanlarda kemik metabolizması üzerinde hiçbir etkisi olmadığını ve hipertansiyon tedavisi için önerilen dozlarda sağlıklı hayvanlara losartan verilmesinin kemik yoğunluğunda, kemik mineral içeriğinde veya femur morfometrisinde bir değişikliğe neden olmadığını rapor etmiştir. Losartan, anjiyotensin dönüştürücü enzim/Anjiyotensin 1-7 (renin anjiyotensin sistemininin bir üyesi)/Mas reseptörü yolağı vasıtasıyla ovariektomize sıçanlarda kemiğin yeniden biçimlenme sürecinde anabolik bir kaymaya neden olur. Bu nedenle, losartan kemirgenlerde kemik yenilenmesini ve kemik yeniden modellenmesini destekler 1,4,21-24. Ek olarak, losartan, anjiyotensin II'nin in vitro osteojenik farklılaşma belirteçleri üzerindeki baskılayıcı etkilerini azaltma yeteneğine sahiptir 1,25. Bu hipotezi doğrulayacak şekilde bu çalışmada losartanın normotansif hayvanların osseointegrasyon kemik dinamikleri üzerine pozitif bir etkisini göstermiştir, ancak sonuçlar istatistiksel olarak anlamlı değildir. Losartan ile tedavi edilen normotansif hayvanlarda sayısal olarak kontrollere kıyasla daha yüksek KİB ve İÇKD seviyeleri bulunmuştur.

    Bir çalışmada araştırmacılar 12, losartan'ın hipertansif sıçanlarda 60. günde biyomekanik olarak implant stabilitesini arttırdığını bildirmişlerdir. Ayrıca histomorfometrik ve μCT analizlerinin biyomekanik verilerle örtüştüğünü bildirmişlerdir. Bununla birlikte, losartanın titanyum implantların osseointegrasyon düzeylerini istatistiksel olarak anlamlı düzeyde etkilemediği bulunmuştur. Bu çalışmanın klinik önemi ile ilgili olarak, losartanın fizyolojik homeostaz durumunda kemik metabolizması üzerindeki anabolik etkisi vurgulanmıştır. Losartan ile tedavi edilen normotansif hayvanlarda daha fazla kemik rejenerasyon kapasitesi ortaya çıkmıştır. Kemik dinamiği karmaşık bir mekanizma içermesine rağmen, bu sonuçlar losartanın iki önemli etkisine atfedilebilir. Birincisi, damar genişletici etkisi plazma kalsiyum arzını ve dolayısıyla kemik mineral birikimini artırabilir. İkincisi, losartan'ın RANKL/osteoprotegerin yolu üzerindeki performansı, daha önce bildirildiği gibi osteoblastik aktiviteyi artırabilir ve osteoklastogenezi azaltabilir. Önceki çalışmalar 4,10,12,16,26 losartanın normotansif hayvanlarda alveolar kemik dinamiği üzerindeki olumlu etkisini desteklemektedir. Başka bir örnek, losartan ile tedavi edilen wistar sıçanlarda kemik greft konsolidasyonundaki iyileşmedir 4. Diğer klinik öncesi çalışmalarda, losartanın ortodontik diş hareketini ve periodontal kemik kaybını azaltarak osteoklastogenezi baskıladığı bildirilmiştir 10,16,26.

    İlginç bir şekilde, osteoporoz gibi hipertansiyon ile ilgili olmayan durumlarda, bu ilaç ovariektomize sıçanların femurlarında kemik mineral yoğunluğunu arttırmıştır 8. Ek olarak, önceki diğer bulgular hipertansiyonda anjiyotensin II'de bir artış olduğunu ve bu mekanizmanın kemik üzerindeki katabolik etkisini ortaya koymaktadır 27,28. Östrojen anjiyotensin II seviyesini düşürme yeteneğine sahiptir. Bu nedenle, losartanın osteoporotik hayvanların kırık iyileşmesinden osteoprotektif etkisi, losartanın mikrosirkülasyonu arttırma kabiliyeti ve kemik kırıklarının konsolidasyonu ile doğrulanmıştır. Bir başka çalışmada, losartanın endotel hücre proliferasyonunu iyileştirme ve hipertansif hastaların arteriyel yapısını düzeltme yeteneği olduğunu bildirilmiştir. Bu nedenle, losartan yoluyla bloke edilen anjiyotensin II, sadece kan basıncını kontrol etmenin ötesinde sonuçlar doğurur. Vasküler aktivite ile ilgili olarak, normotansif hayvanlarda olduğu gibi mikrosirkülasyon ve anjiyogenez, hücresel aktivite ve müteakip mineral miktarındaki artışı tetikleyebilir 12.

    Bu çalışmanın çeşitli kısıtlamaları vardı. İlk olarak, kullanılan yöntem nedeniyle, losartan ve kemik dokusu metabolizması arasındaki ilişkinin altında yatan moleküler mekanizmalar tam olarak açıklanamamıştır. İkincisi, in-vivo araştırma, osseointegrasyon sürecinin altında yatan yolları anlamak için hayati olmakla birlikte, bu araştırmanın sonuçları sadece insanlarda karşılık gelen yolları tahmin etmek için kullanılabilir. Üçüncüsü, titanyum implantların sağkalım oranını ve uzun süreli kemik implant bağlantılarının başarısını değerlendiremedik. Dördüncü olarak, tibia ve femur gibi uzun kemikler, çene kemiklerine (çene-maksilla) kıyasla farklı osteojenik potansiyele sahiptir ve bu nedenle ilaç-losartan uygulamasına farklı tepki gösterebilir 13.

    Sonuç olarak losartan'ın osseointegrasyon düzeylerini sayısal olarak artırdığını ancak istatistiksel olarak anlamlı olmadığını göstermiştir. Losartanın diş implantlarının osseointegrasyon süreci üzerindeki bu olumlu etkisini daha iyi anlamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.

    Teşekkür
    Bu çalışmada kullanılan implantlar Implance Diş İmplant Sistemleri, AGS Medikal, İstanbul, Türkiye tarafından üretilmiştir.

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Materyal ve Metot
  • Bulgular
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • Kaynaklar

    1) Mulinari-Santos G, de Souza Batista FR, Kirchweger F, et al. Losartan reverses impaired osseointegration in spontaneously hypertensive rats. Clin Oral Implants Res 2018; 29: 1126-1134.

    2) Tibazarwa KB, Damasceno AA. Hypertension in developing countries. Can J Cardiol 2014; 30: 527-533.

    3) Bastos MF, Brilhante FV, Goncalves TE, et al. Hypertension may affect tooth-supporting alveolar bone quality: A study in rats. J Periodontol 2010; 81: 1075-1083.

    4) Gealh WC, Pereira CC, Luvizuto ER, et al. Healing process of autogenous bone graft in spontaneously hypertensive rats treated with losartan: An immunohistochemical and histomorphometric study. J Oral Maxillofac Surg 2014; 72: 2569-2581.

    5) Manrique N, Pereira CC, Garcia LM, et al. Alveolar bone healing process in spontaneously hypertensive rats (shr). A radiographic densitometry study. J Appl Oral Sci 2012; 20: 222-227.

    6) Wu X, Al-Abedalla K, Eimar H, et al. Antihypertensive medications and the survival rate of osseointegrated dental implants: A cohort study. Clin Implant Dent Relat Res 2016; 18: 1171-1182.

    7) Zhou Y, Guan X, Chen X, et al. Angiotensin II/angiotensin II receptor blockade affects osteoporosis via the at1/at2-mediated camp-dependent pka pathway. Cells Tissues Organs 2017; 204: 25-37.

    8) Donmez BO, Unal M, Ozdemir S, et al. Effects of losartan treatment on the physicochemical properties of diabetic rat bone. J Bone Miner Metab 2017; 35: 161-170.

    9) Yamamoto S, Kido R, Onishi Y, et al. Use of renin-angiotensin system inhibitors is associated with reduction of fracture risk in hemodialysis patients. PLoS One 2015; 10: e0122691.

    10) Moura AP, Montalvany-Antonucci CC, Taddei SR, et al. Effects of angiotensin II type I receptor blocker losartan on orthodontic tooth movement. Am J Orthod Dentofacial Orthop 2016; 149: 358-365.

    11) Izu Y, Mizoguchi F, Kawamata A, et al. Angiotensin II type 2 receptor blockade increases bone mass. J Biol Chem 2009; 284: 4857-4864.

    12) Mulinari-Santos G, Santos JSD, Palin LP, et al. Losartan improves alveolar bone dynamics in normotensive rats but not in hypertensive rats. J Appl Oral Sci 2019; 7: 27: e20180574.

    13) Dundar S, Bozoglan A, Bulmus O, et al. Effects of restraint stress and high-fat diet on osseointegration of titanium implants: an experimental study. Braz Oral Res 2020; 34: e008.

    14) Kearney PM, Whelton M, Reynolds K, et al. Global burden of hypertension: analysis of worldwide data. Lancet 2005; 365: 217-223.

    15) Cappuccio FP, Kalaitzidis R, Duneclift S, Eastwood JB. Unravelling the links between calcium excretion, salt intake, hypertension, kidney stones and bone metabolism. J Nephrol 2000; 13: 169-177.

    16) Santos CF, Morandini AC, Dionisio TJ, et al. Functional local renin-angiotensin system in human and rat periodontal tissue. PLoS One 2015; 10: e0134601.

    17) Soltis EE. Alterations in vascular structure and function after short-term losartan treatment in spontaneously hypertensive rats. J Pharmacol Exp Ther 1993; 266: 642-646.

    18) You D, Cochain C, Loinard C, et al. Hypertension impairs postnatal vasculogenesis: Role of antihypertensive agents. Hypertension 2008; 51: 1537-1544.

    19) Zhang YF, Qin L, Kwok TC, et al. Effect of angiotensin ii type i receptor blocker losartan on bone deterioration in orchiectomized male hypertensive and normotensive rats. Chin Med J (Engl) 2013; 126: 2661-2665.

    20) Nishiya Y, Sugimoto S: Effects of various antihypertensive drugs on the function of osteoblast. Biol Pharm Bull 2001; 24: 628.

    21) Broulík PD, Tesar V, Zima T, Jirsa M. Impact of antihypertensive therapy on the skeleton: effects of enalapril and AT1 receptor antagonist losartan in female rats. Physiol Res 2001; 50: 353-358.

    22) Abuohashish HM, Ahmed MM, Sabry D, Khattab MM, Al-Rejaie SS. The ace-2/ang1-7/mas cascade enhances bone structure and metabolism following angiotensin-ii type 1 receptor blockade. Eur J Pharmacol 2017; 807: 44-55

    23) Manrique N, Pereira CC, Luvizuto ER, et al. Hypertension modifies opg, rank, and rankl expression during the dental socket bone healing process in spontaneously hypertensive rats. Clin Oral Investig 2015; 19: 1319-1327.

    24) Rajkumar DS, Faitelson AV, Gudyrev OS, et al. Comparative evaluation of enalapril and losartan in pharmacological correction of experimental osteoporosis and fractures of its background. J Osteoporos 2013; 2013: 325693.

    25) Nakai K, Kawato T, Morita T, et al. Angiotensin II suppresses osteoblastic differentiation and mineralized nodule formation via at1 receptor in ros17/2.8 cells. Arch Med Sci 2015; 11: 628-637.

    26) Queiroz-Junior CM, Silveira KD, Oliveira CR, Moura AP, Madeira MF, Soriani FM, et al. Protective effects of the angiotensin type 1 receptor antagonist losartan in infection-induced and arthritis-associated alveolar bone loss. J Periodontal Res 2015; 50: 814-823.

    27) Al-Majed AR, Assiri E, Khalil NY, Abdel-Aziz HA. Losartan: comprehensive profile. Profiles drug subst excip relat methodol 2015; 40: 159-194.

    28) Liu HW, Iwai M, Takeda-Matsubara Y, et al. Effect of estrogen and AT1 receptor blocker on neointima formation. Hypertension 2002; 40: 451-457.

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Materyal ve Metot
  • Bulgular
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • [ Başa Dön ] [ Özet ] [ PDF ] [ Benzer Makaleler ] [ Yazara E-Posta ] [ Editöre E-Posta ]
    [ Ana Sayfa | Editörler | Danışma Kurulu | Dergi Hakkında | İçindekiler | Arşiv | Yayın Arama | Yazarlara Bilgi | E-Posta ]