Etnik ve genetik faktörlerle birlikte diyet ve egzersiz gibi çevresel faktörler kemik kitlesinin belirlenmesinde en önemli rolü oynarlar
1,4. Herhangi bir KMY değerinin normal olup olmadığını söyleyebilmek benzer özellikleri olan sağlıklı bir toplumdan hazırlanmış, yaşa ve cinsiyete özgü referans değerlerle karşılaştırmayı gerektirmektedir.
Bölgemiz illerinden gelen, herhangi bir fraktür öyküsü olmayan ve ilk kez bir kemik yoğunluğu ölçümü yapılan olguların değerlerinin toplumun genel standartlarını yansıtacağı varsayımıyla yapılan incelemede:
Femurun mineral dansitesi ölçümünde kullanılan ölçüm başlıklarının değerlendirilmesinde:
“Femur Boyun” KMY ortalama değerlerinde 30-39 (p<0,05), 50-59 (p<0,05), 60-69 (p<0,05) ve 20-79 (p<0,01) yaş gruplarında RSÇ ile anlamlı farklılık izlenmektedir (Tablo II). Çalışmada RSÇ’ye göre 20-29, 30-39, 50-59, 60-69, 70–79 ve 20-79 yaş gruplarında daha düşük 40-49 yaş grubunda daha yüksek ortalama değerler elde olunmuştur.
“Femur Wards” KMY ortalama değerlerinde 20-29, 30-39, 50-59, 60-69 ve 20-79 yaş gruplarında RSÇ ile anlamlı farklılık izlenmektedir (p<0,01) (Tablo III). Çalışmada RSÇ’ye göre 20-29, 30-39, 40-49, 50-59, 60-69, 70–79 ve 20-79 yaş gruplarında daha düşük ortalama değerler elde olunmuştur.
“Femur Trokanter” KMY ortalama değerlerinde 20-79 yaş grubunda RSÇ ile anlamlı farklılık izlenmektedir (p<0,05) (Tablo IV). Çalışmada RSÇ’ye göre 20-29, 30-39, 60-69, 70–79 ve 20-79 yaş gruplarında daha düşük 40-49 yaş grubunda daha yüksek 50–59 yaş grubunda ise eşit ortalama değerler elde olunmuştur.
“Femur Şaft” KMY ortalama değerleri RSÇ’de 1 yayınlanmamasına karşın Tablo V’te literatüre katkısı olacağı kanısıyla sunulmuştur.
“Femur Toplam” KMY ortalama değerlerinde 60-69, 70-79 ve 20-79 yaş gruplarında RSÇ ile anlamlı farklılık izlenmektedir (p<0,01) (Tablo VI). Çalışmada RSÇ’ye göre 20-29, 30-39, 50–59, 60-69, 70–79 ve 20-79 yaş gruplarında daha düşük 40-49 yaş grubunda daha yüksek ortalama değerler elde olunmuştur.
Lomber Spina L2-L4’ün mineral dansitesi ölçümünün değerlendirilmesinde:
“Lomber Spina L2-L4” KMY ortalama değerlerinde 40-49 (p<0,05), 50-59 (p<0,01), 60-69 (p<0,01) ve 20-79 (p<0,01) yaş gruplarında RSÇ ile anlamlı farklılık izlenmektedir (Tablo VII). Çalışmada RSÇ’ye göre 20-29, 30-39, 40-49, 50–59, 60-69, 70–79 ve 20-79 yaş gruplarında daha düşük ortalama değerler elde olunmuştur.
Tüm bedenin mineral dansitesi ölçümünde kullanılan ölçüm başlıklarının değerlendirilmesinde:
“Tüm Beden Kollar” KMY ortalama değerlerinde 50-59 yaş grubunda RSÇ ile anlamlı farklılık izlenmektedir (p<0,05) (Tablo VIII). Çalışmada RSÇ’ye göre 30-39, 40-49, 50–59 ve 20-79 yaş gruplarında daha düşük 20-29 ve 60-69 yaş gruplarında daha yüksek 70–79 yaş grubunda ise eşit ortalama değerler elde olunmuştur.
“Tüm Beden Bacaklar” KMY ortalama değerlerinde tüm yaş gruplarında RSÇ ile anlamlı farklılık izlenmemektedir (p>0,05) (Tablo IX). Çalışmada RSÇ’ye göre 20-29, 30-39, 40-49, 50–59, 60-69, 70–79 ve 20-79 yaş gruplarında daha yüksek ortalama değerler elde olunmuştur.
“Tüm Beden Gövde” KMY ortalama değerlerinde 40-49 (p<0,01), 60-69 (p<0,05), 70-79 (p<0,05) ve 20-79 (p<0,05) yaş gruplarında RSÇ ile anlamlı farklılık izlenmektedir (Tablo X). Çalışmada RSÇ’ye göre 20-29, 30-39, 40-49, 50–59, 60-69, 70–79 ve 20-79 yaş gruplarında daha yüksek ortalama değerler elde olunmuştur.
“Tüm Beden Kaburgalar” KMY ortalama değerlerinde 20-29 (p<0,05), 30-39 (p<0,05), 40-49 (p<0,01), 50–59 (p<0,01), 60-69 (p<0,01), 70–79 (p<0,01) ve 20-79 (p<0,01) yaş gruplarında RSÇ ile anlamlı farklılık izlenmektedir (Tablo XI). Çalışmada RSÇ’ye göre 20-29, 30-39, 40-49, 50–59, 60-69, 70–79 ve 20-79 yaş gruplarında daha yüksek ortalama değerler elde olunmuştur.
“Tüm Beden Pelvis” KMY ortalama değerlerinde 40-49 yaş grubunda RSÇ ile anlamlı farklılık izlenmektedir (p<0,05) (Tablo XII). Çalışmada RSÇ’ye göre 20-29, 30-39, 40-49, 50–59, 60-69, 70–79 ve 20-79 yaş gruplarında daha yüksek ortalama değerler elde olunmuştur.
“Tüm Beden Spina” KMY ortalama değerlerinde 40-49 (p<0,01), 50-59 (p<0,05), 60-69 (p<0,05), 70-79 (p<0,01) ve 20-79 (p<0,05) yaş gruplarında RSÇ ile anlamlı farklılık izlenmektedir (Tablo XIII). Çalışmada RSÇ’ye göre 20-29, 30-39, 40-49, 50–59, 60-69, 70–79 ve 20-79 yaş gruplarında daha yüksek ortalama değerler elde olunmuştur.
“Tüm Beden Toplam” KMY ortalama değerlerinde 20-29 yaş grubunda RSÇ ile anlamlı farklılık izlenmektedir (p<0,05) (Tablo XIV). Çalışmada RSÇ’ye göre 50–59 ve 20-79 yaş gruplarında daha düşük 20-29, 40-49, 60-69, 70-79 yaş gruplarında daha yüksek 30-39 yaş grubunda ise eşit ortalama değerler elde olunmuştur.
Çalışmada “Femur” ve “Lomber Spina” ortalama KMY değerlerinde genelde daha düşük ortalama değerler, “Tüm Vücut” ortalama KMY değerlerinde ise çoğunlukla daha yüksek ortalama değerler elde edilmiştir.
“Femur” ve “Lomber Spina” değerlerinde anlamı farklılıklar (özellikle olgu sayısı arttıkça) daha çok grupta görülmekte iken “Tüm Beden Kaburgalar” ve “Tüm Beden Spina” ölçüm değerleri dışındaki “Tüm Beden” ölçüm gruplarında anlamlı fark çok fazla grupta izlenmemektedir.
Sonuç olarak, geniş bir serideki bulgularımızı sunan çalışmamızın bölgemiz kadın popülasyonun KMY değerlerinde daha doğru sonuçları ifade ettiğini düşünmekteyiz. Ayrıca çalışmamızın ülkemiz kadın popülasyonun KMY değerlerinde de bölgesel farklılıklar bulunduğunu ve bu bölgesel farklılıkların (lokal değerlerin) KMY değerlerinin yorumlanmasında göz önüne alınması gereken bir faktör olduğunu ortaya çıkardığına inanmaktayız.