[ Ana Sayfa | Editörler | Danışma Kurulu | Dergi Hakkında | İçindekiler | Arşiv | Yayın Arama | Yazarlara Bilgi | E-Posta ] |
Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Veteriner Dergisi | |||||||
2008, Cilt 22, Sayı 1, Sayfa(lar) 031-032 | |||||||
[ Özet ] [ PDF ] [ Benzer Makaleler ] [ Yazara E-Posta ] [ Editöre E-Posta ] | |||||||
Güvercinlerde Ascaridia sp. Enfestasyonu ve Sağaltımı | |||||||
Arif KURTDEDE1, Cenker Çağrı CINGI2, Kerem URAL3, Sinan AKTAŞ4, Tayfun ÇANAKÇI1 | |||||||
1Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi, İç Hastalıkları Anabilim Dalı Ankara, TÜRKİYE 2Afyon Kocatepe Üniversitesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Afyon, TÜRKİYE 3Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı, Ankara, TÜRKİYE 4Atatürk Üniversitesi Veteriner Fakültesi, İç Hastalıkları Anabilim Dalı Erzurum, TÜRKİYE |
|||||||
Anahtar Kelimeler: Ascaridia sp., güvercin, fenbendazol | |||||||
Özet | |||||||
Bu çalışma ile uyuşukluk, çevreye ilgisizlik ve sulu dışkılama anamnezi bulunan 18 güvercin'de belirlenen Ascaridia sp. enfestasyonu ve fenbendazol jel ile başarı ile sağaltımının vurgulanması amaçlandı. |
|||||||
Giriş | |||||||
Güvercinlerde askaridiazis, Ascaridia columbae isimli yuvarlak kurtlarca oluşturulan paraziter hastalıktır 1-3. Parazitler, ortalama 2–6 cm boyunda, 1 mm kalınlığındadır. Asıl yerleşim yerleri duodenum ve ince bağırsakların üst bölümüdür 1-4. Etken, çok miktarda olduğunda sancıya ve nadiren bağırsak delinmesi sonucu karın zarı yangısına neden olabilmektedir. Hayat siklusu direkt ve dokuz haftanın üzerindedir. Larvalar bağırsak duvarına nüfuz ederek, bağırsak yangısına neden olmaktadır. Sıcak ve nem bulaşmayı hızlandırır. Genç kuşlar, yetişkinlere oranla daha duyarlıdır. Hastalarda kilo kaybı ve ishal şekillenmektedir 1-5. Nekropside olgun parazitlerin veya dışkının mikroskobik bakısında kalın duvarlı, oval yumurtaların görülmesi ile tanı konulur 1-4. Sağaltımda kambendazol, fenbendazol, levamizol hidroklorür ve ivermektin önerilmektedir 5 . |
|||||||
Olgu Sunusu | |||||||
Bu çalışmanın materyalini A. Ü. Veteriner Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı'na uyuşukluk, çevreye ilgisizlik ve sulu dışkılama anamnezi ile getirilen dört ay ile iki yaş arası 18 güvercin oluşturdu. Anamnezde hastaların dört gündür iştahlarının azaldığı, sulu dışkı çıkardıkları, başlarını dik tutmakta güçlük çektikleri ve üçünün öldüğü bilgisi alındı. Fiziksel muayenede hastaların ikisinde çarpık boyunluluk (Şekil 1), zayıflık, ayakta durmada güçlük ve yürütüldüklerinde hareketlerde uyumsuzluk saptandı. Kafesin dibinde erişkin Ascaridia sp. (Şekil 2) görüldü ve dışkı örneklerinden yapılan natif muayenede Ascaridia sp. yumurtası (Şekil 3) saptandı. Sağaltımda 50 mg/kg dozunda, kedilerde antihelmintik enfestasyonla mücadele için formüle edilmiş fenbendazol jel (Bavet Fenbendazol Oral Jel®) peros üç gün kullanıldı. İlaç uygulamasına başlandıktan sonra sadece bir yavrunun öldüğü, diğerlerinde ishalin düzeldiği ve hareketlerde uyumsuzluk durumunun ortadan kalktığı saptandı.
|
|||||||
Tartışma | |||||||
Yurdumuzda bir güvercinde ensefalomalasi ile birlikte seyreden çarpık boyunluluk bildirilmiştir 6. Bu çalışmada az sayıda kuşta belirlenen çarpık boyunluluk askaridiozis ile ilişkilendirilmek istenmiş ancak histopatolojik muayene ve nekropsi bulguları çalışma kapsamına dahil edilmediğinden gerek antemortem gerekse postmortem dönemde askaridiozisin çarpık boyunluluk ve santral sinir sistemi hasarına neden olabileceği belirlenememiştir. Sonuç olarak güvercinlerde hareketlerde uyumsuzluk, ishal ve ölümle sonuçlanan enfestasyonlarda Ascaridia sp.'nin göz önünde bulundurulması gerektiği söylenebilir. Özellikle yurdumuzda güvercin yetiştiriciliğinin yaygın olarak yapıldığı yerlerde ve yetiştiriciliklerde benzer semptomlarla seyreden birçok hastalığın, ayırıcı tanıda güçlüğe yol açmasının yanı sıra, etiyolojik olarak tanının konulamayarak uygun olmayan sağaltım uygulamalarının yapılması önemli ekonomik kayıplara yol açmaktadır. Bu durum göz önünde bulundurulduğunda güvercinlerde Ascaridia sp.'ye bağlı enfestasyonların tanısının konulması ve sağaltımın bu çalışmanın da sonuçlarından anlaşılacağı üzere kedilerde antihelmintik mücadele amaçlı formüle edilmiş fenbendazol'ün jel olarak uygulamasının güvercinlerde de etkili olacağı ve ülke ekonomisi açısından ilaç israfının ve yanlış ilaç kullanımının önüne geçilebileceği kanısına varıldı. |
|||||||
Kaynaklar | |||||||
1) Rupley AE. Manual of Avian Practice. Philadelphia-USA, W. B. Saunders Company, 1997
2) Roy D, Melendez WD. Lindquist experimental life cycle of Ascaridia columbae in intravenously infected pigeons, Columba livia. The J Parasitol 1979; 65(1): 85–88
3) Anonymous. http://www.oropharma.com/en/duiven/html/wormen.html/ Eylül 2007.
4) Olsen OW, Braun CE. Helminth parasites of band-tailed pigeons in Colorado. J Wildl Dis 1980;16(1): 65–66
|
|||||||
[ Başa Dön ] [ Özet ] [ PDF ] [ Benzer Makaleler ] [ Yazara E-Posta ] [ Editöre E-Posta ] |
[ Ana Sayfa | Editörler | Danışma Kurulu | Dergi Hakkında | İçindekiler | Arşiv | Yayın Arama | Yazarlara Bilgi | E-Posta ] |