Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi


[ Ana Sayfa \| Editörler \| Danışma Kurulu \| Dergi Hakkında \| İçindekiler \| Arşiv \| Yayın Arama \| Yazarlara Bilgi \| E-Posta ]

Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Veteriner Dergisi

2008, Cilt 22, Sayı 1, Sayfa(lar) 031-032

[ Özet ] [ PDF ] [ Benzer Makaleler ] [ Yazara E-Posta ] [ Editöre E-Posta ]

Güvercinlerde Ascaridia sp. Enfestasyonu ve Sağaltımı

Arif KURTDEDE¹, Cenker Çağrı CINGI², Kerem URAL³, Sinan AKTAŞ⁴, Tayfun ÇANAKÇI¹

¹Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi, İç Hastalıkları Anabilim Dalı Ankara, TÜRKİYE
²Afyon Kocatepe Üniversitesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Afyon, TÜRKİYE
³Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı, Ankara, TÜRKİYE
⁴Atatürk Üniversitesi Veteriner Fakültesi, İç Hastalıkları Anabilim Dalı Erzurum, TÜRKİYE

Anahtar Kelimeler: Ascaridia sp., güvercin, fenbendazol

Özet

Bu çalışma ile uyuşukluk, çevreye ilgisizlik ve sulu dışkılama anamnezi bulunan 18 güvercin'de belirlenen Ascaridia sp. enfestasyonu ve fenbendazol jel ile başarı ile sağaltımının vurgulanması amaçlandı.

Başa Dön

Özet

Giriş

Olgu Sunusu

Tartışma

Kaynaklar

Giriş

Güvercinlerde askaridiazis, Ascaridia columbae isimli yuvarlak kurtlarca oluşturulan paraziter hastalıktır ¹^-³. Parazitler, ortalama 2–6 cm boyunda, 1 mm kalınlığındadır. Asıl yerleşim yerleri duodenum ve ince bağırsakların üst bölümüdür ¹^-⁴. Etken, çok miktarda olduğunda sancıya ve nadiren bağırsak delinmesi sonucu karın zarı yangısına neden olabilmektedir. Hayat siklusu direkt ve dokuz haftanın üzerindedir. Larvalar bağırsak duvarına nüfuz ederek, bağırsak yangısına neden olmaktadır. Sıcak ve nem bulaşmayı hızlandırır. Genç kuşlar, yetişkinlere oranla daha duyarlıdır. Hastalarda kilo kaybı ve ishal şekillenmektedir ¹^-⁵.

Nekropside olgun parazitlerin veya dışkının mikroskobik bakısında kalın duvarlı, oval yumurtaların görülmesi ile tanı konulur ¹^-⁴.

Sağaltımda kambendazol, fenbendazol, levamizol hidroklorür ve ivermektin önerilmektedir ⁵ .

Başa Dön

Özet

Giriş

Olgu Sunusu

Tartışma

Kaynaklar

Olgu Sunusu

Bu çalışmanın materyalini A. Ü. Veteriner Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı'na uyuşukluk, çevreye ilgisizlik ve sulu dışkılama anamnezi ile getirilen dört ay ile iki yaş arası 18 güvercin oluşturdu. Anamnezde hastaların dört gündür iştahlarının azaldığı, sulu dışkı çıkardıkları, başlarını dik tutmakta güçlük çektikleri ve üçünün öldüğü bilgisi alındı. Fiziksel muayenede hastaların ikisinde çarpık boyunluluk (Şekil 1), zayıflık, ayakta durmada güçlük ve yürütüldüklerinde hareketlerde uyumsuzluk saptandı. Kafesin dibinde erişkin Ascaridia sp. (Şekil 2) görüldü ve dışkı örneklerinden yapılan natif muayenede Ascaridia sp. yumurtası (Şekil 3) saptandı. Sağaltımda 50 mg/kg dozunda, kedilerde antihelmintik enfestasyonla mücadele için formüle edilmiş fenbendazol jel (Bavet Fenbendazol Oral Jel®) peros üç gün kullanıldı. İlaç uygulamasına başlandıktan sonra sadece bir yavrunun öldüğü, diğerlerinde ishalin düzeldiği ve hareketlerde uyumsuzluk durumunun ortadan kalktığı saptandı.

Büyütmek İçin Tıklayın Şekil 1: Askaridiozisli güvercinde çarpık boyunluluk

Büyütmek İçin Tıklayın Şekil 2: Erişkin Ascaridia sp.

Büyütmek İçin Tıklayın Şekil 3: Dışkıda Ascaridia sp. yumurtası (x40)

Başa Dön

Özet

Giriş

Olgu Sunusu

Tartışma

Kaynaklar

Tartışma

Yurdumuzda bir güvercinde ensefalomalasi ile birlikte seyreden çarpık boyunluluk bildirilmiştir ⁶. Bu çalışmada az sayıda kuşta belirlenen çarpık boyunluluk askaridiozis ile ilişkilendirilmek istenmiş ancak histopatolojik muayene ve nekropsi bulguları çalışma kapsamına dahil edilmediğinden gerek antemortem gerekse postmortem dönemde askaridiozisin çarpık boyunluluk ve santral sinir sistemi hasarına neden olabileceği belirlenememiştir.

Sonuç olarak güvercinlerde hareketlerde uyumsuzluk, ishal ve ölümle sonuçlanan enfestasyonlarda Ascaridia sp.'nin göz önünde bulundurulması gerektiği söylenebilir. Özellikle yurdumuzda güvercin yetiştiriciliğinin yaygın olarak yapıldığı yerlerde ve yetiştiriciliklerde benzer semptomlarla seyreden birçok hastalığın, ayırıcı tanıda güçlüğe yol açmasının yanı sıra, etiyolojik olarak tanının konulamayarak uygun olmayan sağaltım uygulamalarının yapılması önemli ekonomik kayıplara yol açmaktadır. Bu durum göz önünde bulundurulduğunda güvercinlerde Ascaridia sp.'ye bağlı enfestasyonların tanısının konulması ve sağaltımın bu çalışmanın da sonuçlarından anlaşılacağı üzere kedilerde antihelmintik mücadele amaçlı formüle edilmiş fenbendazol'ün jel olarak uygulamasının güvercinlerde de etkili olacağı ve ülke ekonomisi açısından ilaç israfının ve yanlış ilaç kullanımının önüne geçilebileceği kanısına varıldı.

Başa Dön

Özet

Giriş

Olgu Sunusu

Tartışma

Kaynaklar

1) Rupley AE. Manual of Avian Practice. Philadelphia-USA, W. B. Saunders Company, 1997

2) Roy D, Melendez WD. Lindquist experimental life cycle of Ascaridia columbae in intravenously infected pigeons, Columba livia. The J Parasitol 1979; 65(1): 85–88

3) Anonymous. http://www.oropharma.com/en/duiven/html/wormen.html/ Eylül 2007.

4) Olsen OW, Braun CE. Helminth parasites of band-tailed pigeons in Colorado. J Wildl Dis 1980;16(1): 65–66

5) Sarımehmetoğlu O. Kanatlıların parazit hastalıklarında tedavi. In: Burgu A, Karaer Z. (Editörler). Parazit hastalıklarında tedavi. Turkiye Parazitoloji Derneği, yayın no:19, Meta Basım Matbaacılık Hizmetleri, Bornova İzmir 2005. 223–235.

6) Gül, Y, Dabak M., İssi M. Bir Güvercinde Ensefalomalasi Olgusu. Turk J Vet Anim Sci 2001; 25, 383–385.