[ Ana Sayfa | Editörler | Danışma Kurulu | Dergi Hakkında | İçindekiler | Arşiv | Yayın Arama | Yazarlara Bilgi | E-Posta ]
Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Tıp Dergisi
2011, Cilt 25, Sayı 2, Sayfa(lar) 093-095
[ Özet ] [ PDF ] [ Benzer Makaleler ] [ Yazara E-Posta ] [ Editöre E-Posta ]
Elektrik Çarpmasına Eşlik Eden Subaraknoid Kanama
Hasan KARA, Emine MARÇIL
Konya Numune Hastanesi, Acil Tıp, Konya, TÜRKİYE
Anahtar Kelimeler: Elektrik çarpması, travma, subaraknoid kanama
Özet
Elektrik çarpmaları, birden fazla sistemi tutan, morbidite ve mortalitesi yüksek olan yaralanmalardır. Elektrik kazalarına bağlı kafa travmaları nadir görülmesine rağmen yüksek mortalite ile ilişkilidir. Elektrik çarpması sonucu meydana gelen yaralanmaların değerlendirmesinde, cilt yanıklarıyla orantısız olarak ciddi diğer organ yaralanmaları oluşabilmektedir. Bu durum akım gücü ile ilişkili olabileceği gibi, daha çok akıma maruz kalma süresiyle ilgilidir. Klinik değerlendirmede, ciltte yanık olmasa bile diğer organ hasarlarının da olabileceği düşünülmelidir. Bu çalışmada, 50 yaşındaki bir hastada ev tipi elektrik akımına maruziyet sonrası oluşan klinik tablo sunulmuştur.
  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Olgu Sunusu
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • Giriş
    Elektrik enerjisi gelişen dünyamızda vazgeçilmez bir gereksinimdir. Ancak tedbirsizliği ve ihmali ciddi bir morbitide ve mortalite nedeni olabilmektedir. Elektrik çarpmaları, birden fazla sistemi tutan yaralanmalardır. Elektrik çarpmaları, şiddetli kafa travmalarına neden olabilir. Elektrik kazalarına bağlı kafa travmaları nadir görülmesine rağmen yüksek mortalite ile ilişkilidir1. Yetişkinlerdeki elektriksel yaralanmaların çoğu işyerinde meydana gelirken, çocuklarda ise daha çok evde yaralanmalar görülmektedir. Doğada elektriksel yaralanmalar sıklıkla yıldırım çarpmasına bağlı görülmekte olup yüksek mortaliteye sebep olmaktadır. Elektrik yaralanmalarında; akımın gücü, akımın süresi, akımın tipi, doku rezistansı, elektrik potansiyeli, kontak alanı, akımın izlediği yol önemlidir. Klinik değerlendirme, ciltteki yanık görünümü ile iç organ hasarı arasında korelasyon olmadığından zordur2. Elektrik giriş ve çıkış deliği olmadığında bile diğer organ yaralanmaları görülebilir. Elektrik çarpmalarında mortalite % 3-15'dir3. Vücutta en çok etkilenen sistemler; kardiyovasküler sistem, kas-iskelet sistemi, merkezi sinir sistemi, böbrekler ve cilttir. Ventriküler fibrilasyon, asistoli ve merkezi solunum sisteminin felcine ikincil olarak ortaya çıkan solunum arresti ani ölüm sebepleridir. Elektrik yaralanmalarında hasar, termal etkiye veya elektriğin doğrudan etkisine bağlıdır. Ciddi yanıklar olması (sıklıkla yüksek voltajlı yaralanmalarda görülür) myokardial nekroz, merkezi sinir sistemi hasarının derecesi ve sekonder gelişen multiorgan yetmezliğinin derecesi morbidite ve uzun dönem prognozu belirleyen faktörlerdir. Elektriksel yaralanmalar için spesifik bir tedavi şekli yoktur ve semptomatik tedavi yapılır4. Bu olgu sunumunda, evde banyo yaparken ev tipi elektrik akımına maruz kalan ve ıslak zeminde elektrik çarpmasının uzun süre devam ettiği nadir bir subaraknoid kanamalı bir hasta sunulmuştur.
  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Olgu Sunusu
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • Olgu Sunusu
    50 yaşındaki erkek hasta elektrikle çalışan şofbenli bir evde banyo yaparken yakınları tarafından şuuru kapalı bir şekilde bulunmuş. 112 acil ambulans ekibi olay yerine geldiğinde ventriküler fibrilasyonda olan hastaya kardiyopulmoner resüsitasyon (CPR) uygulanıp entübe edilerek hastanemize sevkedilmiştir. Hasta geldiğinde genel durumu kötü, şuuru kapalı idi. Hasta monitörde asistolide görülünce kardiopulmoner arrest kabul edilip 2 dakika süreyle CPR uygulandı. Normal sinüs ritmi sağlanınca da acil yoğun bakıma alınarak mekanik ventilatöre bağlandı. Yapılan fizik muayenede sol el 2. ve 3. parmak derisinde 2 cm2 yanık izi ile birlikte sol göğüs ve sol omuzda ekimotik alanlar mevcuttu. Aynı gün çekilen bilgisayarlı beyin tomografisinde yaygın subaraknoid kanama tespit edildi (Şekil 1). Hastanın EKG'sinde göğüs derivasyonlarında 1-2 mm ST depresyonu saptandı. Yapılan hasta başı Ekokardiyografide; Ejeksiyon Fraksiyonu % 65 ölçülmüş olup belirgin duvar hareket bozukluğu saptanmadı. Laboratuvar bulguları; Glukoz: 397 mg/dL, SGOT: 38 U/L, SGPT: 36 U/L, kan myoglobin: 322 ng/mL, kreatinin fosfokinaz: 118 IU/L, CK-MB: 1.97 U/L, Troponin I: <0.2 ng/mL olarak tespit edildi. Alınan arteriyel kan gazında FiO2: % 100 iken pH: 6.90, pCO2: 48, pO2: 73, HCO3: 11, BE:-20mmol idi.Yatışının 1. gününde mekanik ventilatördeyken arteriyel kan gazı pH: 7.36, pCO2: 31, pO2: 102, HCO3:1 6, BE: -7.8 mmol olarak düzelen ancak ortalama arter basıncı giderek düşen hastaya dopamin infüzyonu başlandı. Acil yoğun bakımdaki yatışının 1. gününde kliniğinde düzelme sağlanamayan ve yapılan kardiyopulmoner resüsitasyona cevap vermeyen hasta eksitus kabul edildi.


    Büyütmek İçin Tıklayın
    Şekil 1: Sol silvian bölgede parankimal kanama oluşturan yaygın subaraknoid kanama ile uyumlu BT görüntüleri

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Olgu Sunusu
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • Tartışma
    Elektrik çarpmaları, birden fazla sistemi tutan, morbidite ve mortalitesi yüksek olan yaralanmalardır. Elektrik çarpmaları sonucu yaralanma çoğunlukla çocuklar, adölesan erkekler ve elektrikle uğraşan işçilerde görülür. Yetişkinlerdeki yaralanmaların çoğu işyerinde meydana gelirken çocuklarda ise ev yaralanmaları daha fazla görülmektedir5. Gelişmiş ülkelerde elektrik çarpmasına bağlı yaralanmalar % 6 iken gelişmemiş ülkelerde % 13 civarındadır6. Elektrik yaralanmalarında ölüm, üç farklı mekanizmayla meydana gelebilmektedir. Bunlar ventriküler fibrilasyon, solunum arrestine yol açan diafragma ve interkostal kasların tetanik spazmı, santral sinir sistemindeki solunum merkezinin depresyonudur7. Elektrik yaralanmaları yanık tipi yaralanmalardan çok, crush tipi yaralanmalar olarak kabul edilir ve buna göre tedavi edilir. Eksternal bulguların varlığı, yaralanmanın ciddiyetini gösterir. Elektrik yaralanmaları düşük ya da yüksek voltajlı şekilde olabilir. Düşük voltajlı yaralanmalar sıklıkla evde olur, temasın sonlanmaması yüzünden tetani meydana gelebilir ve sıklıkla tehlikeli kardiyak bozukluklar ortaya çıkar. Olgumuzda düşük voltajlı elektrik akımına maruziyet sonrası ventriküler fibrilasyon, üst ekstremitede elektrik yanığı ve travmaya sekonder serebrovasküler hasarlanma tespit edilmiştir. Yüksek voltajlı yaralanmalar sıklıkla iş yerinde meydana gelir. Bu yaralanmalarda temas süresi kısadır ama ciddi doku yıkımı ve sekonder hasarlara sebep olur. Her iki form da oldukça ölümcüldür. Chen ve Yang8 yayınladıkları 249 elektriksel yanık olgu serisinde 8 hastada değişen derecelerde olmak üzere kafa travması tespit etmişlerdir. Bizim olgumuzda düşük voltajlı elektrik akımına maruziyet sonrası travmaya sekonder olarak gelişen subaraknoid kanama mevcuttu. Elekrik akımının vücutta takip ettiği yol (giriş-çıkış yerleri), etkilenmiş yaralı organ sayısı ve yaralanmanın şiddeti hakkında bilgi verebilir. Elektrik çarpması yaralanmaları cilt yanıklarıyla orantısız olarak ciddi organ yaralanmaları oluşturabilmektedir. Bu durum voltajla ilişkili olabileceği gibi, daha çok akıma maruz kalma süresi ile ilgilidir. Sonuç olarak; elektrik çarpmalarında klinik değerlendirme yapılırken ciltte yanık olmasa bile diğer organların hasarının olabileceği düşünülmeli, acil servise kabul edilen elektrik çarpmalarında voltaj ve süre mutlaka sorgulanmalıdır9.
  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Olgu Sunusu
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • Kaynaklar

    1) Koumbourlis AC. Electrical injuries. Crit Care Med 2002; 424-430.

    2) Honda T, Yamamoto Y, Mizuno M. et al. Successful treatment of a case of electrical burn with visceral injury and full-thickness loss of the abdominal wall. Burns 2000; 26: 587-592.

    3) Masanes MJ, Gourbiere E, Prudent J et al. A high voltage electrical burn of lung parenchyma. Burns 2000; 26: 659-663.

    4) Cooper MA. Emergent care of lightning and electrical injuries. Seminars in Neurol 1995; 15: 268-278.

    5) Zubair M, Besner GE. Pediatric electrical burns. Management Strategies. Burns 1997; 23: 413-420.

    6) Nursal TZ, Yildirim S, Tarim A et al. Burns in Southern Turkey: Electrical Burns Remain a Major Problem. J Burn Care Rehabil 2003; 24: 309-314.

    7) Adukauskiene D, Vizgirdaite V, Mazeikiene S. Electrical injuries. Medicina 2007; 259-266.

    8) Chen CT, Yang JY. Electrical burns associated with head injuries. J Trauma 1994;195-199.

    9) Bligh-Glover WZ, Miller FP, Balraj EK. Two cases of suicidal electrocution. Am J Forensic Med Pathol 2004; 25: 255-258.

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Olgu Sunusu
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • [ Başa Dön ] [ Özet ] [ PDF ] [ Benzer Makaleler ] [ Yazara E-Posta ] [ Editöre E-Posta ]
    [ Ana Sayfa | Editörler | Danışma Kurulu | Dergi Hakkında | İçindekiler | Arşiv | Yayın Arama | Yazarlara Bilgi | E-Posta ]