[ Ana Sayfa | Editörler | Danışma Kurulu | Dergi Hakkında | İçindekiler | Arşiv | Yayın Arama | Yazarlara Bilgi | E-Posta ] |
Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Veteriner Dergisi |
2020, Cilt 34, Sayı 1, Sayfa(lar) 035-042 |
[ English ] [ Tam Metin ] [ PDF ] |
Farklı Irklardaki Koyun ve Keçilerde Serum B12 Vitamini ve Kobalt Düzeylerinin Araştırılması |
Ahmet Anıl ERTÜRKÜNER1, Mustafa İSSİ2 |
1Payas İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü, Hatay, TÜRKİYE 2Fırat Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Elazığ, TÜRKİYE |
Anahtar Kelimeler: Koyun, keçi, B12 vitamini, kobalt, Sheep, goat, vitamin B12, cobalt |
Çalışmada, farklı ırklardan her iki cinsten koyun ve keçilerde serum B12 vitamini ve kobalt düzeylerinin araştırılması amaçlanmıştır. Çalışma kapsamında Elazığ ilinde benzer bakım ve beslenme şartlarına sahip olan Akkaraman, Morkaraman ve İvesi koyun ırkları ile Halep ve Kıl keçisi olmak üzere 5 ırk çalışmaya alınmıştır. Her ırktan 40 baş hayvan olacak şekilde toplam 200 baş hayvan çalışmada kullanılmıştır. Her gruptaki hayvanların yarısının dişi yarısının erkek, bunların da yarısının 1 yaşın altında diğer yarısının ise 1 yaşın üzerinde olacak şekilde gruplar oluşturulmuştur. Serum B12 vitamin düzeyi ticari test kitleri yardımıyla otoanalizörde, kobalt düzeyleri ise atomik absorbsiyon spektrometresi ile belirlenmiştir. Çalışmaya alınan tüm koyun ve keçi ırklarında serum kobalt düzeyleri sırasıyla koyunlarda 6.47±3.21, 5.68±2.50 ve 7.75±1.67 ppb ve keçilerde 5.10±1.89 ve 4.84±2.00 ppb olarak belirlenmiş olup gruplar arası farkın önemli olduğu görülmüştür (P<0.05). Serum B12 vitamin düzeyleri ise sırasıyla koyunlarda 691.35±445.87, 1432.77±452.13 ve 1336.65±420.70 ppb olarak belirlenmiş olup gruplar arası farkın P<0.05 düzeyinde keçilerde ise sırasıyla 615.75±334.28 ve 287.85±81.46 ppb olarak belirlenen düzeylerin gruplar arası farkının istatistiksel olarak önemli olduğu (P<0.001) görülmüştür. Bir yaş altı İvesi ırkı koyunların erkeklerinde serum vitamin B12 düzeyi P<0.01 düzeyinde dişilerden daha yüksek çıkarken hem bu ırkta diğer parametreler (kobalt ve genel klinik muayene bulguları) hem de Akkaraman ve Morkaraman ırklarında incelenen tüm parametrelerin cinsiyete göre farklılığın istatistiksel olarak önemli olmadığı (P>0.05) belirlenmiştir. Serum B12 vitamin düzeylerinin ortalama değerleri bir yaş üstü dişi ve erkek koyun ırkları acısından değerlendirildiğinde Morkaraman ırkında istatistiksel olarak farkın önemli olmadığı (P>0.05), İvesi ırkında P<0.001 ve Akkaraman ırkında ise P<0.05 düzeyinde dişilerde yüksek olduğu görülmüştür. Serum kobalt ortalama değerleri arasında Akkaraman ve Morkaraman ırkları arasında farklılığın önemli olmadığı belirlenirken (P>0.05), İvesi ırkında dişilerde erkeklerden (sırasıyla 11.28±1.36 ve 3.96±0.59 ppb) P<0.001 düzeyinde yüksek olduğu görülmüştür. Bir yaş altı dişi ve erkek kıl keçilerinde sırasıyla 4.12±1.31 ve 7.68±1.50 ppb olarak belirlenen serum kobalt seviyeleri ortalama değerleri gruplar arasındaki farkın P<0.001 düzeyinde önemli olduğu görülürken Kıl ve Halep keçilerinde serum vitamin B12 düzeyleri ortalama değerleri arasındaki istatistiksel farklılığın önemli olmadığı belirlenmiştir (P>0.05). Sonuç olarak, çalışmaya alınan İvesi, Akkaraman ve Morkaraman koyun ırkları ile Halep ve Kıl keçisi ırklarında tespit edilen serum kobalt ve B12 vitamin düzeylerinin bölgesel yetiştirme, ırk, cinsiyet ve yaş grupları arasında farklılıklarının olmasına rağmen klinik belirtiler oluşturacak düzeyde yetersizliklerin olmadığı belirlenmiştir.
|
[ English ] [ Tam Metin ] [ PDF ] |
[ Ana Sayfa | Editörler | Danışma Kurulu | Dergi Hakkında | İçindekiler | Arşiv | Yayın Arama | Yazarlara Bilgi | E-Posta ] |