[ Ana Sayfa | Editörler | Danışma Kurulu | Dergi Hakkında | İçindekiler | Arşiv | Yayın Arama | Yazarlara Bilgi | E-Posta ]
Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Veteriner Dergisi
2025, Cilt 39, Sayı 3, Sayfa(lar) 169-175
[ English ] [ Tam Metin ] [ PDF ]
Koyun ve Keçilerde Karaciğer Lezyonlarının Makroskobik ve Mikroskobik Olarak Değerlendirilmesi
Burak KARABULUT, Eren ÇANKAYA, Ufuk DÖNMEZ, İbrahim Berk KARABACAK, Hatice ERÖKSÜZ
Fırat Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Patoloji Ana Bilim Dalı, Elazığ, TÜRKİYE
Anahtar Kelimeler: Koyun, keçi, karaciğer hastalıkları

Karaciğer, salgılama, depolama, sentezleme ve detoksifikasyon gibi birçok fizyolojik görevi olan hayati bir organdır. Hayvanlarda, karaciğeri etkileyen bakteriyel, viral, paraziter, metabolik ve toksik hastalıklar ise oldukça fazladır. Bu çalışmada 2024 Mart ayı ile 2025 Mart ayı aralığını kapsayan 1 yıllık dönemde nekropsisi gerçekleştirilen 25 koyun, 10 keçi, 4 dağ keçisi, 58 kuzu ve 17 oğlak olmak üzere toplamda 114 hayvana ait nekropsi bulguları, fotoğraflar ve mikroskobi verileri kullanıldı. Nekropsisi yapılan 114 hayvanın 25 tanesinde (%28.5) makroskobik olarak, 45 tanesinde ise (%39) mikroskobik olarak karaciğer lezyonuna rastlandı. En sık karşılaşılan makroskobik bulguların; karaciğer parazitleri (8 hayvan) ve hepatik lipidozis (6 hayvan) olduğu, mikroskobik bulguların ise fokal hepatit tablosu (18 hayvan) ve Kupffer hücre aktivasyonu (15 hayvan) olduğu görüldü. Erişkin hayvanlarda, yavru hayvanlara göre daha yüksek oranda, aynı şekilde koyunlarda ise keçilere nazaran daha yüksek oranda karaciğer lezyonu bulunduğu tespit edildi (p<0.05). Makroskobik bulguların enfeksiyöz veya non-enfeksiyöz olarak değerlendirmesinde ise %57’ye %43 gibi bir oran elde edildi ama istatistiksel olarak anlamlı bulunmadı (p>0.05). Elde edilen veriler ışığında, küçük ruminantlarda karaciğer patolojilerinin dikkate değer oranlarda yaygın olduğu, metabolik ve paraziter hastalıkların daha ön planda olduğu, makroskobik bulgu göstermeyen karaciğerlerde mikroskobik olarak lezyonların olabileceği sonucuna varıldı.

[ English ] [ Tam Metin ] [ PDF ]
[ Ana Sayfa | Editörler | Danışma Kurulu | Dergi Hakkında | İçindekiler | Arşiv | Yayın Arama | Yazarlara Bilgi | E-Posta ]