Bu çalışmanın materyalini, F.Ü. Tıp Fakültesi Deneysel Araştırmalar Merkezi'nden temin edilen, ağırlıkları 200-250 gr arasında değişen 10-12 haftalık 100 adet dişi Wistar albino rat oluşturmuştur. Araştırma F.Ü. Veteriner Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı Laboratuarlarında yürütüldü. Ratlar çalışmaya başlamadan bir ay önce alınarak ortama adaptasyonları sağlandı. Ratlara yem ve su ad libitum olarak verildi. Yem olarak Elazığ Yem Fabrikasından temin edilen rat yemi kullanıldı.
Araştırmada kullanılan dişi Wistar albino ratlar her grupta 20 adet rat olacak şekilde beş gruba ayrıldı. Birinci grup hariç diğer gruplarda bulunan ratlara tricapyrilin içinde çözdürülerek 10,08 mg dozunda BaP deri altı (DA) yolla tek doz uygulandı. Bu gruplar aşağıda belirtilmiştir.
1. Grup (Kontrol Grubu): Plasebo olarak intraperitonal (İP) serum fizyolojik uygulandı.
2. Grup (BaP Grubu): BaP (10,08 mg, DA) uygulandı.
3. Grup (BaP + E vitamini grubu): BaP (10,08 mg, DA) enjeksiyonuna ilaveten ratlara gün aşırı E vitamini (100 mg/kg, İP) uygulandı.
4. Grup (BaP + Selenyum grubu): BaP (10,08 mg, DA) uygulamasına ilaveten ratlara gün aşırı selenyum (0,8 mg/kg, İP) verildi.
5. Grup (BaP + Selenyum + E vitamini grubu): BaP (10,08 mg, DA) enjeksiyonuna ilaveten ratlara gün aşırı vitamini (100 mg/kg, İP) ve selenyum (0,8 mg/kg, İP) eş zamanlı uygulandı.
Uygulamalar tüm gruplar için 12 hafta süre ile devam etmiştir.
12 hafta sonunda bir gece öncesinden yemleri alınan ratların 12 saatlik açlık periyodundan sonra kan örnekleri, eter anestezisini takiben median laparatomi sonrasında kalpten punksiyon ile alındı. EDTA'lı tüplere alınan kanların bir kısmı MDA tayini için 3000 rpm'de +4 °C'de 10 dakika santrifüj edilerek plazma ve eritrositler elde edildi. Eritrositler üç kez serum fizyolojik ile yıkanarak RBC eritrositleri hazırlandı. Plazma ve eritrositler, diğer analizler için -20 °C'de derin dondurucuda saklandı. Plazma ve dokuda lipit peroksit tayini (MDA) Placer ve ark. 19'nın tanımladığı yönteme göre spektrofotometrik olarak belirlendi. Eritrosit ve dokuda GSH-Px aktivitesi düzeyi Lawrence ve ark. 20'nın belirttiği Şekilde ve GSH düzeyi Sedlak ve Lindsay 21'ın belirttiği Şekilde yapılmıştır. Eritrosit katalaz (CAT) enzim tayininde Goth 22 metodu, doku katalaz enzim aktivitesinin tayininde ise Aebi 23'nin tanımladığı yöntem kullanıldı.
Ratlardan alınan karaciğerler bekletilmeden serum fizyolojik ile yıkanarak dokuların kandan temizlenmeleri sağlandı. Doku örnekleri ile ilgili çalışmalar yapılıncaya kadar -20 °C'de derin dondurucuda saklandı. Alınan karaciğer örneklerinde MDA, GSH, GSH-Px, CAT tayini yapıldı.
İstatistiksel analizler SPSS 11.5 paket programı kullanılarak yapıldı. Araştırma sonucunda elde edilen veriler ortalama ± SE olarak gösterildi. Plazma MDA, eritrosit GSH, GSH-Px, CAT, karaciğer MDA, GSH, GSH-Px, CAT düzeylerinin gruplar arasındaki karşılaştırmalarında varyans analizi (One-Way Anova) yapıldı. Gruplar arasında fark bulunduğunda ise farklılığın hangi gruptan kaynaklandığı Tukey testi ile incelendi. Anlamlılık düzeyi olarak p<0.05 kabul edildi.