Situs inversus totalis, embriyonik orta bağırsağın saat
yönü tersine değilde, saat yönüne 270 derece dönmesi
ile oluşur. Böylece torasik ve abdominal organlar
tamamen ters yerleşir
3. Bu durumda apandiks sol alt
kadranda yer alır
4. Görülme sıklığı 1/6.000-1/35.000
olan otozomal resesif geçişli konjenital bir anomalidir
5.
Farklı ırk veya cinsiyetlerde benzer oranlarda
görülmektedir. Situs inversus tanısı genellikle başka bir
nedenle yapılan inceleme sırasında tesadüfen konulur.
Direk grafiler, bilgisayarlı tomografi ve ultrasonografi tanı
koymada yardımcı olabilir
6. Bu olguda da fiziksel
muayene ve radyolojik tetkikler ile tanı konulmuş olup
operasyonla doğrulanmıştır.
Situs inversus olduğu bilinmeyen ve karın ağrısı ile
başvuran hastalarda ayırıcı tanıda öncelikle divertikülit,
intestinal obstrüksiyon, tuba ovaryan patolojiler, renal
kolik, sistit, kolit, psoas apsesi gibi hastalıklar düşünülür.
Bu hastalara tanı için yapılan radyolojik girişimlerde
hastada situs inversus olduğu anlaşılabilir. Bu durumda
ayırıcı tanıdaki hastalıklar tekrar gözden geçirilerek akut
apandisit ön planda düşünülür. Situs inversuslu
hastalarda, olmayanlara benzer olarak akut apandisit
sıklığı %0.016-0.024 olarak bildirilmiştir7. Situs
inversus totalis akut apandisit insidansını arttırmaz8.
Ancak bu hastalarda tanı koymada bazı zorluklar olabilir.
Tanı aşamasında ki zorluk ve gecikme nedeniyle
özellikle akut karın varlığında tablonun ağırlaşmasına
sebep olabilir4.
Situs inversuslu hastalarda apendektomi işlemi sağ
yerleşimli akut apandisit hastalarından farklılık
göstermez. Açık veya laparoskopik teknikler benzer
şekilde uygulanabilir. Situs inversuslu bir olguda
laparoskopik apendektomi ilk kez 1998 yılında Contini
tarafından yapılmıştır. Literatürde farklı trokar yerleşimleri
bildirilmiştir9. Bu olguda trokar yerleşimi, sağ taraf
yerleşimli akut apandisitli hastaların tersi olacak şekilde
yapıldı. Cerrahi teknik sağ yerleşimli akut apandisitle
benzer şekilde laparoskopik olarak gerçekleştirildi.
Situs inversuslu akut apandisitli hastalarda cerrahi
teknik sağ yerleşimli akut apandisitli hastalarla benzer
olsa da açık veya laparoskopik cerrahide alışıldık
görüntünün tam tersi bir görüntü ile karşılaşıldığı için,
cerrahın adaptasyon zorluğu olabilir. Ayrıca sağ elini kullanan cerrahların cerrahi aletlere uyumundaki
zorluktan ötürü çakışmalar ve manüplasyon zorluğu
yaşanabilir10. Tüm bu sebeplerden dolayı bu
hastalarda operasyon süresinde uzama ve iatrojenik
yaralanmalar meydana gelebilir.
Sonuç olarak, situs inversus totalis olduğu bilinmeyen
akut batınlı olgularda akut apandisit öncelikle akla
gelmemekle birlikte görüntüleme araçlarının kullanılması
ile doğru tanı konulabilir. Sol alt kadran ağrısı ile gelen ve
akut batın tablosu nedeni açıklanamayan hastalarda
görüntüleme yöntemleri mutlaka kullanılmalıdır. Situs
inversuslu hastalarda laparoskopik cerrahi, deneyimli
cerrahlar tarafından güvenilir ve kolay olarak
uygulanabilir bir yöntemdir.