[ Ana Sayfa | Editörler | Danışma Kurulu | Dergi Hakkında | İçindekiler | Arşiv | Yayın Arama | Yazarlara Bilgi | E-Posta ]
Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Veteriner Dergisi
2015, Cilt 29, Sayı 1, Sayfa(lar) 023-030
[ Özet ] [ PDF ] [ Benzer Makaleler ] [ Yazara E-Posta ] [ Editöre E-Posta ]
Portakal Kabuğu Yağı ve Cinsiyet Oranının Yumurtacı Bıldırcınlarda (Coturnix coturnix japonica) Yumurta Verimi ve Yumurta Özellikleri Üzerine Etkisi
Zeki ERİŞİR1, Ülkü Gülcihan ŞİMŞEK1, Mehmet ÇİFTÇİ2, Nihat YILDIZ1, Bestami DALKILIÇ3
1Fırat Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Zootekni Anabilim Dalı, Elazığ, TÜRKİYE
2Fırat Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Hayvan Besleme Anabilim Dalı, Elazığ, TÜRKİYE
3Gaziantep Üniversitesi, Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu, Bitkisel ve Hayvansal Üretim, Elazığ, TÜRKİYE
Anahtar Kelimeler: Bıldırcın, portakal kabuğu yağı, cinsiyet oranı, performans, yumurta özellikleri
Özet
Bu araştırma, karma yem (KY) ve KY 200 ppm portakal kabuğu yağı (PY) ilaveli yemin yumurtacı bıldırcınlarda farklı cinsiyet oranlarında (1 erkek + 1 dişi; 1 erkek + 3 dişi; 1 erkek + 5 dişi; 1 erkek + 7 dişi) yumurta verimi, yem tüketimi, yemden yararlanma oranı, iç ve dış yumurta kalite özellikleri üzerine etkilerini tespit etmek amacıyla yapılmıştır. Araştırmada toplam 80 adet (64 adet dişi ve 16 adet erkek) bıldırcın (Coturnix coturnix japonica) kullanılmıştır. Deneme 42 gün sürmüştür. Portakal kabuğu yağı ve cinsiyet oranının yumurta verimi ve yumurta ağırlığı üzerine etkisi önemsiz bulunmuştur (P>0.05). PY grubunda yem tüketimi düşmüştür (P<0.05). Dişi sayısının fazla olduğu kalabalık gruplarda bıldırcın başına yem tüketimi önemli ölçüde artmıştır (P<0.001). Yemden yararlanma gruplar arasında benzer bulunmuştur (P>0.05).Portakal kabuğu yağı yumurta kabuk ağırlığı, yumurta kabuk oranı (P<0.001), sarı rengi (P<0.01), ak yüksekliği, sarı yüksekliği, haugh birimi ve yumurta boyunu önemli düzeyde artırırken(P<0.05), yumurta ağırlığı, yumurta kabuk kalınlığı, ak uzunluğu, yumurta eni ve şekil indeksini etkilemediği görülmüştür. Cinsiyet oranlarının yumurta kalite özellikleri üzerine etkisinin olmadığı tespit edilmiştir (P>0.05). Bu araştırmanın sonucunda cinsiyet oranının yumurta verimi ve yumurta özellikleri üzerine etkili olmadığı, portakal kabuğu yağının yumurta kalitesini önemli düzeyde iyileştirdiği tespit edilmiştir.
  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Materyal ve Metot
  • Bulgular
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • Giriş
    Bıldırcınlar av hayvanı olmanın dışında, evcilleştirildiğinden beri insanlar tarafından yumurta ve et üretimi için yetiştirilmektedirler. Küçük cüsseli canlılar olmaları ve yetiştirilmesinde yerleşim sıklığının fazla olması; küçük alanlarda yoğun üretime imkân tanımaktadır1. Kuluçka süresinin kısalığı, erken cinsel olgunluğa ulaşma ve hayvan başına az yem tüketmeleri, özellikle yumurta üretimini ticari bir hayvancılık dalı haline getirmiştir. Tüm ülkeler için geçerli olmamakla birlikte bıldırcın eti, yumurtası kadar popüler değildir ve yakın gelecekte de düzenli tüketilen bir ürün olmaya uzak görünmektedir2. Türkiye'de bıldırcın yetiştiriciliği yumurta üretimi yönünde artış göstermesine rağmen, ulaşılan noktada, bu veriler henüz istatistiksel olarak önem arz etmemektedir3,4.

    Son yıllarda kaynakların bilinçsizce kullanılmasını önlemek ve her üretim projesinde olduğu gibi gıda ürünleri üretiminde de artık yan ürünlerin uygun şekilde işlenmesi konusu özellikle çevre kirliliğinin önlenmesi ve atıkların ekonomiye tekrar kazandırılması bakımından önem kazanmıştır. Meyve suyu endüstrisinde eski sistemlerde narenciye kabuk yağları posada kalmaktaydı ve bu posaların tazesi, kurusu, silajı hayvan yemlerinde özelikle ruminant yemlerinde kullanılmaktadır5. Meyve suyu endüstrisinde gelişen yeni teknolojiler ve seperatörler ile meyve suyu, nektar, pektin, posa, kabuk esans yağı hassas bir şekilde ayrı ve saf olarak elde edilebilmektedir. Hatta narenciye kabuklarındaki koruyucu mum esans yağdan ayrılmaktadır6.

    Esans yağ ve flavonoidler portakal kabuğunda renkli (flavedo) kısımda pigment bezlerinde yoğunlaşmıştır ve tüm meyvenin yaklaşık %0.2–0.5'i kadardır. Kabuk esansının ana bileşeni Limonen olup yaklaşık %95'ini oluşturmaktadır7. Limon aromasında siklik bir monoterpen olan D-Limonen (1-metil-4-(1-metiletenil) siklohekzan) portakal, limon, mandalina, greyfurt gibi turunçgil kabuk esans yağlarının esas bileşenidir. Gıda, kozmetik, parfümeri, sakız, içecek ve sabun sanayinde kullanılan D-Limonen genel olarak güvenilir kabul edilen (GRAS) katkı maddelerindendir. İnsanlarda kolesterol içeren safra taşlarını eritmek, birçok kanser tiplerinde kimyasal koruyucu olarak ve en sık olarak mide asidi düzenleyici ve normal peristalsis sağlayıcı etkilerinden dolayı mide reflüsü veya mide ekşimeleri sağaltımında kullanılmaktadır8.

    Kanatlı yemlerinde portakal kabuğu posasının kullanım olanakları ile ilgili birçok çalışma yapılmıştır ve bu çalışmalardan performans, yumurta verimi, bazı kan parametreleri üzerine olumlu sonuçlar elde edildiği bildirilmektedir9,10. Kanatlı yemlerinde portakal kabuğu esansiyel yağı kullanımı ile ilgili son yıllarda yapılmış sınırlı çalışmalar bulunmasına rağmen11-13, portakal kabuğu esans yağının yemlerde ve gıdalarda önemli problemlere neden olan fungal üremeleri engelleyerek antiaflatoksijenik ve antimikrobiyel etki gösterdiği görülmüştür13,14. İn vitro koşullarda insan düşük yoğunluklu lipoproteininin (LDL) Cu+2 ile muamelesinde γ-terpinen etken maddesi ile antioksidan etki gösterdiği15, yine in vitro koşullarda linoleik asit oksidasyonuna karşı antioksidan etki gösterdiği16 etlik piliçlerde in vitro ve in vivo antihelmintik12, etkiler gösterdiği kanıtlanmıştır.

    Türkiye'de gerek bıldırcın eti, gerekse bıldırcın yumurtası üretimi içinüreticilere ticari materyal sağlamaya yönelik damızlıkçı işletmelerin olmaması nedeniyle bıldırcın eti ve yumurtası üretimi için aynı zamanda damızlık bıldırcın sürülerinin oluşturulmasının kuluçka faaliyeti ile bir arada yürütmesi zorunluluğu bulunmaktadır3,4,17.

    Türkiye'de üretim sürüleri aynı zamanda damızlık olarak da kullanılmaktadır. Bunun için uygun cinsiyet oranının sağlanması ve sürüde yeterlisayıda damızlık erkek hayvan bulundurulması zorunludur18.

    Hayvanlarda büyüme hızı ve verim gücü, yemden yararlanma düzeyi ile doğru orantılıdır. Bu nedenle yüksek verim elde etmek için hayvan sağlığını korumanın yanında yemden yararlanma yeteneğini de üst düzeye çıkarmak gerekir. Bu yöndeki önemli uygulamalardan biri yem katkı maddeleridir19,20.

    Bıldırcın, Türkiye'de yetiştiriciliği özellikle son yıllarda yaygınlaşan bir kanatlı türüdür. İnsan beslenmesinde önemli bir hayvansal protein kaynağı olması sebebiyle de her geçen gün önemi artmaktadır. Bu nedenle bıldırcın yumurtasının dış ve iç kalite özelliklerinin tespiti ve bu özellikler üzerine etkili etmenlerin araştırılması ihtiyacı söz konusu olmaktadır. Bütün bu nedenlerden dolayı gerek damızlıkçı işletmeler için kuluçka çalışmalarının verimliliği ve gerekse ticari yetiştiricilik alanında yumurtaya ait dış ve iç kalite özelliklerinin tespiti ve bu özelliklere etkili faktörlerin araştırılması önemli bir ihtiyaçtır.

    Bu çalışmada portakal yağının ve cinsiyet oranının bıldırcınlarda yumurta verimi ve yumurta kalite özelliklerine etkisinin olup olmadığının tespit edilmesi amaçlanmıştır.

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Materyal ve Metot
  • Bulgular
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • Materyal ve Metot
    Bu araştırma, Fırat Üniversitesi Kanatlı Hayvan Ünitesinde yapılmıştır. Araştırmada yumurtalamaya hazır 40 günlük yaşta, 64 adet dişi ve 16 adet erkek olmak üzere toplam 80 adetbıldırcın (Coturnix coturnix japonica) kullanılmıştır. Dişi bıldırcınlar, bıldırcın-gün %5 verim çağına kadar Tablo 1‘de verilen karma yem ile beslenmiştir. Bu dönemden sonra tüm dişiler ve erkekler tartılmış canlı ağırlıkları dengelenecek şekilde erkek dişi cinsiyet oranlarına ayrılmıştır. Araştırma, 2 yem [karma yem (KY) ve karma yem + 200 ppmportakal kabuğu yağı (PY)] x 4 cinsiyet oranı (1 erkek + 1 dişi; 1 erkek + 3 dişi; 1 erkek + 5 dişi; 1 erkek + 7 dişi) x 2 tekerrür şeklinde düzenlenmiştir. Bu doğrultuda deneme grupları; 1. Grup: KY+ 1/1 erkek/dişi, 2. Grup: PY + 1/1 erkek/dişi, 3. Grup: KY+ 1/3 erkek/dişi, 4. Grup: PY + 1/3 erkek/dişi, 5. Grup: KY+ 1/5 erkek/dişi, 6. Grup: PY+ 1/5 erkek/dişi,7. Grup: KY+ 1/7 erkek/dişi ve 8. Grup: PY + 1/7 erkek/dişi şeklindedir. Araştırmada kullanılan portakal kabuğu yağının kompozisyonu Tablo 2'de verilmiştir. Zeolit portakal yağı gruplarında portakal kabuğu yağının taşıyıcısı olarak temel rasyona %1 oranında ilave edilmiştir. Aynı oranda Zeolit temel rasyongruplarınada katılmıştır. Bıdırcın-gün %5 ten sonra tüm bıldırcınlar deneme rasyonlarıyla beslenmiştir. Araştırmada kullanılan rasyonlar National Research Council21 standartlarına göre izonitrojenik ve izokalorik olarak düzenlenmiştir. Yumurtlama dönemi boyunca bıldırcınlar, sıcaklığı 15-25°C arasında bulunan bir odada bıldırcınlara ait özel yumurtlama kafeslerinde barındırılmışlardır. Yumurtlama dönemi boyunca günde 16 saat suni aydınlatma uygulanmıştır. Deneme başlangıcından itibaren yemler tartılarak verilmiş, artan yemler haftalık olarak tartılmış, yem tüketimi ve yemden yararlanma oranları hesaplanmıştır.


    Büyütmek İçin Tıklayın
    Tablo 1: Standart karma yemin bileşimi ve kimyasal kompozisyonu


    Büyütmek İçin Tıklayın
    Tablo 2: Araştırmada kullanılan portakal kabuğu yağının bileşimi

    Bıldırcınlarda yumurta verim bıldırcın-gün %5 ten itibaren kayıtları tutulmaya başlanmıştır. Bu amaçla her gün aynı saatte yumurtalar sayılarak toplanmış, elde edilen yumurta sayısının o günkü bıldırcın sayısına bölünmesiyle de yumurta verimi (%) günlük olarak tespit edilmiştir. Toplanan yumurtalar tartılarak yumurta ağırlığı tespit edilmiştir. Araştırma 42 gün sürmüştür. Haftada bir gün tüm yumurtalar toplanıp yumurta kalite özelliklerinin tespiti için kullanılmıştır. Yumurta kalite özelliklerinin tespiti için yumurtalartartılmış ağırlıkları belirlenmiştir. Daha sonra şekil indeksinin tespiti için kumpas yardımıyla uzun ve kısa eksenlerinin en uzun olduğu yerden ölçüm yapılmıştır. Ağırlıkları ve şekil indeksleri tespit edilen yumurtalar, üzerinde cam bulunan ölçekli özel masa üzerine kırılarak sarı ve ak yükseklikleri üçayaklı 0.01 mm'ye hassas mikrometre ile belirlenmiştir. Sarı çapı, ak uzunluğu ve ak genişliği değerleri 0.01 mm'ye hassas kumpas ile ölçülmüştür. Yumurta kabukları yavaş akan suyun altında yıkanmış ve üzerindeki yumurta akı kalıntıları temizlenmiştir. Bu kabuklar 24 saat kurumaya bırakılmıştır. Kuruyan kabuklar zarlı olarak tartılmış ve kabuk ağırlıkları belirlenmiştir. Kabukların tartım işleminden sonra mikrometre ile kabuk kalınlığının ölçümleri yapılmıştır. Bu amaçla, kabuğun sivri, küt ve yan kısımlarından olmak üzere üç değişik kısmından kabuğun kalınlığı ölçülmüş ve bu değerlerin aritmetik ortalaması alınarak ortalama kabuk kalınlığı hesaplanmıştır. Kabuk oranı (%) = (Kabuk ağırlığı (g) / Yumurta ağırlığı (g))x100; Haugh Birimi: 100 Log ((Ak yüksekliği, mm)+7.57-1.7x(Yumurta Ağırlığı)x0.37); Şekil İndexi: (Yumurta eni/Yumurta boyu)x100 formülleri ile hesaplanmıştır22.Yumurta sarısının rengi Roche Color Index (RCI) kullanılarak değerlendirilmiştir.

    Yumurta üretimi, yem tüketimi, yumurta ağırlığı, yemden yararlanma ve yumurta kalite özelliklerine ait veriler çift yönlü varyans analizi ile General Linear Model (GLM) prosedürü kullanılarak yapılmıştır. Yem katkı maddesi ve cinsiyet oranlarına ait başlıca önemlilikler ve interaksiyonlar tablolarda verilmiştir. Grup içi karşılaştırmalarda Tukey HSD testi kullanılmıştır. Tüm analizler SPSS 21.0 Paket programı kullanılarak yapılmıştır. P≤0.05 olan ortalamalar arasındaki farklılıklar önemli düşünülmüştür23.

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Materyal ve Metot
  • Bulgular
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • Bulgular
    Araştırmada portakal kabuğu yağı ve cinsiyet oranlarının, yumurta verimi, yumurta ağırlığı, yem tüketimi ve yemden yararlanmaya etkisi ile ilgili değerler Tablo 3'de verilmiştir. Tablo 3'de görüldüğü gibi portakal kabuğu yağı ve cinsiyet oranlarının, yumurta verimi ve yumurta ağırlığı üzerine etkisi önemsiz bulunmuştur (P>0.05). Portakal kabuğu yağının, yem tüketimine etkisi önemli (P<0.05), ve yine cinsiyet oranının da yem tüketimi üzerine etkisi önemli (P<0.001) tespit edilmiştir. Portakal kabuğu yağı gruplarında yem tüketimi düşerken, dişi sayısının fazla olduğu kalabalık gruplarda bıldırcın başına yem tüketimi artmıştır. Portakal kabuğu yağı ve cinsiyet oranlarının yemden yararlanma oranına etkisi önemsiz saptanmıştır.


    Büyütmek İçin Tıklayın
    Tablo 3: Portakal yağı ve cinsiyet oranlarının yumurtacı bıldırcınlarda performans üzerine etkileri

    Araştırmada portakal yağı ve cinsiyet oranlarının, yumurta kalite özellikleri üzerine etkisi ile ilgili değerler Tablo 4'de verilmiştir. Tablo 4'de görüldüğü gibi portakalkabuğu yağının, yumurta kabuk ağırlığı, yumurta kabuk oranını (P<0.001), sarı rengini (P<0.01), ak yüksekliğini, sarı yüksekliğini, haugh birimi ve yumurta boyunu (P<0.05) önemli düzeyde artırmıştır. Yumurta ağırlığını, yumurta kabuk kalınlığını, ak uzunluğunu, yumurta enini ve şekil indeksini etkilemediği görülmüştür. Cinsiyet oranının yumurta kalite özellikleri üzerine etkisinin olmadığı tespit edilmiştir (P>0.05).


    Büyütmek İçin Tıklayın
    Tablo 4: Portakal yağı ve cinsiyet oranlarının yumurtacı bıldırcınlarda yumurta özellikleri üzerine etkileri

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Materyal ve Metot
  • Bulgular
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • Tartışma
    Araştırmada portakal kabuğu yağı ve cinsiyet oranlarına ait performans verileri tablosu incelendiği zaman (Tablo 3), portakal kabuğu yağının yumurtacı bıldırcınlarda bıldırcın-gün yumurta verimini üzerine etkili olmadığı görülmüştür. Yumurta verimi KYve PY gruplarında sırasıyla 83.67 ve 84.14 olarak tespit edilmiştir. Bu değerler birçok araştırmacının24-27 bildirdiği değerlerden yüksek bulunurken, Kaplan ve Avcı28'nın bildirdiği 89.41'lik yumurta üretimi değerinden düşük saptanmıştır. Araştırmada farklı cinsiyet oranlarının yumurta verimi üzerine etkili olmadığı tespit edilmiştir. PY grubunda yem tüketiminin önemli düzeyde düştüğü saptanmıştır. Yem tüketimi; KY ve PY gruplarında sırasıyla 28.79 ve 27.54 g olarak bulunurken, bulunan bu değerler Silici ve ark.24 ve Yörük ve ark.26'nın bildirdiği 31.16 ve 41.75 lik değerlerden oldukça düşük, Kaplan ve ark.25'nın bildirdiği 21.03 g yem tüketimi değerinden yüksektespit edilmiştir. Esansiyel yağlar kullanılarak yapılan araştırmalarda, bu yağların yem tüketimini farklı şekilde etkilediği belirlenmiştir. Araştırmalarda elde edilen farklı sonuçların yağların iştah açıcı etkilerinin, duyusal özelliklerinin, lezzetinin, kimyasal etkilerinin farklı olmasından kaynaklandığı düşünülmektedir29,30. Ebrahimi ve ark.31 kurutulmuş tatlı portakal kabuğunu (Citrus sinensis) etlik piliç yemlerine %1.5 ve %3 oranlarında ilave ettikleri araştırmada,%1.5 oranında kurutulmuş tatlı portakal kabuğu ilave edilen grupta yem tüketimi iyileşirken, %3 düzeyinde ilave edilen grupta yem tüketiminin düştüğü ve canlı ağırlık artışının kötüleştiği tespit edilmiştir. Akbarian ve ark.32 sıcaklık stresine maruz bırakılan etlik piliçlerde, bitiş yemlerine 200 ve 400 mg/kg oranında portakal kabuğu ekstraktı ilavesinin piliçlerin yem tüketimi üzerine önemli düzeyde etkili olmadığını saptamışlardır. Araştırmada, gruplardaki bıldırcın sayısı arttıkça yem tüketiminin önemli derecede arttığı tespit edilmiştir (P<0.001). Araştırma grupları arasındaki farklılığın kafeslerdeki bıldırcın sayısının artışına bağlı olarak artış gösteren yem zayiatı ile ilgili olabileceği düşünülmektedir. Portakal kabuğu yağının yumurtacı bıldırcınlarda yumurta ağırlığını etkilemediği tespit edilmiştir. Yumurta ağırlığı KY ve PY gruplarında sırasıyla 11.74 ve 11.55 olarak bulunmuştur. Bulunan bu değerler Kaplan ve Avcı28'nın bildirdiği 11.59 g'lık değere benzer, Kaplan ve ark.25 ve Şeker27'in bildirdikleri 9.59 ve 11.17 g'lık değerlerden yüksek ve Silici ve ark.24 ve Yörük ve ark.26'nın bildirdiği 11.99 ve 13.2g'lık değerlerden düşük tespit edilmiştir. Cinsiyet oranının yumurta ağırlığını etkilemediği görülmüştür. Benzer şekilde, İpek ve ark.33 erkek-dişi oranının yumurta ağırlığı üzerine etkisiniönemsiz olarak belirlemişlerdir. Portakal kabuğu yağı ilaveli yemin yumurtacı bıldırcınlarda yemden yararlanmayı etkilemediği tespit edilmiştir. Yemden yararlanma KYve PY gruplarında sırasıyla 3.09 ve 2.93 olarak tespit edilmiştir. Bulunan değerler Silici ve ark.24, Kaplan ve ark.25 ve Yörük ve ark.26 bildirdiği sırasıyla 3.48, 3.15 ve 4.16'lık yemden yararlanma değerlerinden düşük, Kaplan ve Avcı28'nın bildirdiği 2.62'lik yemden yararlanma değerinden yüksek bulunmuştur. Cinsiyet oranının yemden yararlanmayı etkilemediği görülmüştür.

    Yumurtacı bıldırcınlarda yumurta kalite özelliklerine ait tablo 4 incelendiğinde, PY grubundakabuk ağırlığının ve kabuk oranının önemli düzeyde artığı tespit edilmiştir. Yine PY grubunun ak yüksekliği, sarı yüksekliği, haugh birimi ve sarı rengi bakımından üstün olduğu görülmüştür. Yumurta sarısının rengi tüketici memnuniyeti için önemli bir parametredir ve diyetteki karotenoid pigmentlerden önemli düzeyde etkilenmektedir. Ksantrofil kanatlı yemlerine doğal veya sentetik olarak katılan bir pigment maddesidir ve portakal kabuğunda yüksek düzeyde bulunmaktadır34. Yumurta sarısı rengindeki iyileşmenin ksantrofil kaynaklı olabileceği düşünülmektedir. Portakal kabuğu yağının kalsiyum metabolizmasına etkisi ile ilgili bilgiye ulaşılamamasına rağmen, askorbik asidin böbreklerde1,25-dihydroxycholecalciferol 1,25-(OH)2D3 (kalsitrol) üretimini artırdığı bilinmektedir35. Portakal yağının yumurta kabuk kalitesi üzerine olan olumlu etkisi ise, kalsitrol düzeyinin artışına bağlı olarak bağırsaktan emilen kalsiyum düzeyindeki artış ile ilişkilendirilebilir36. Yine bitkilerden elde edilen temel yağlar yapılarında bulunan biyolojik aktif maddeler nedeniyle sindirim kanalı üzerinde olumlu etkilere sahiptir37,38. Araştırmada yumurta kalitesindeki iyileşmenin portakal kabuğu yağının sindirim kanalına olan etkisinden de kaynaklanabileceği düşünülmektedir. Kabuk kalınlığı, ak uzunluğu, yumurta eni ve şekil indeksi gibi özellikler yönünden portakal kabuğu yağı ilavesinin her hangi bir fark oluşturmadığı tespit edilmiştir. Kabuk ağırlığına bakıldığında KY grubunda kabuk ağırlığı ortalaması 1.04 g, PY grubunda kabuk ağırlığı ortalaması 1.11 g olarak bulunmuştur. Bu çalışmada bulunan kabuk ağırlığı değerleri bazı araştırıcıların26,28,39,40 bildirdiği kabuk ağırlığı değerlerinden yüksek bulunmuştur. Çalışmada ak yüksekliğine bakıldığında KY grubu ortalaması 4.93, PY grubu ise 5.1 bulunurken, bulunan bu değerler Karabayır ve ark.39 ve Karabayır ve ark.40 bildirdikleri değerlerden yüksek bulunmuştur. Ak uzunluğu incelendiğinde bazal diyet grubu ortalaması 41.04, PY grubu ise 40.50 bulunmuştur, bulunan bu değerler Karabayır ve ark.39 ve Karabayır ve ark.40 bildirdikleri değerlere benzerlik göstermektedirler. Araştırmada sarı yüksekliği, KY grubu ortalaması 11.07 ve PY grubu ise 11.33 olarak bulunmuş olup, bulunan bu değerler Karabayır ve ark.39 ve Karabayır ve ark.40 bildirdikleri değerlerden yüksek bulunmuştur. Şekil indeksi bakımından araştırmada bulunan değerler bazal diyet grubu için ortalama 75.93 ve 200 ppm portakal yağı ilaveli diyet grubu için ise ortalama 75.37 olmuştur. Bulunan şekil indeksi değerleri çeşitli araştırmacıların bildirdikleri en düşük 76.38 ve en yüksek 79.95 şekil indeksi değerlerinde düşük bulunmuştur24-26,28,39,40. Araştırmada bazal diyet grubu için sarı rengi ortalama 9.41 ve 200 ppm portakal yağı ilaveli diyet grubu için ise ortalama 9.87 tespit edilmiştir. Bulunan bu değerler Silici ve ark.24 bildirdikleri 8.84 değerden yüksek bulunurken, Yörük ve ark.26 bildirdikleri 10.80 değerinden düşük bulunmuştur. Erkek dişi oranının yumurta kalite özelliklerini etkilemediği saptanmıştır.

    Sonuç olarak, farklı erkek-dişi oranlarına da planlanan bu araştırmada kafesteki dişi başına düşen erkek oranındaki artışın dolayısıyla çiftleşme yoğunluğunun dişilerin yumurta üretimi ve yumurta kalite özelliklerini etkilenmediği tespit edilmiştir. Yeme katılan portakal kabuğu yağının (200 ppm) yem tüketimini düşürmesine rağmen, yumurta üretimi ve yemden yararlanma üzerine etkili olmadığı görülmektedir. Portakal kabuğu yağı ekonomik kalite kriterlerinden olan kabuk kalitesi, sarı ve ak kalitesini iyileştirmiştir. Bu bulgular doğrultusunda portakal kabuğu yağının yumurta kalitesini iyileştirmek için doğal katkı maddesi olarak kullanılabileceği söylenebilir.

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Materyal ve Metot
  • Bulgular
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • Kaynaklar

    1) Sarıca M, Karaçay N. Yerde yetiştirilen bıldırcınlarda yerleşim sıklığının gelişme özelliklerine etkileri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 1995; 10:73-79.

    2) Cunha RGT. “Quail meat an undiscovered alternative”. http://www.worldpoultry.net/Other-Poultry-Species/Other- Poultry-Species/2009/2/Quail-meat-an-undiscoveredalternative- WP006930W/22.11.2014.

    3) Soley F, Sarıca M. Bıldırcınlarda (Coturnix coturnix japonica) kuluçkalık yumurta ağırlığının kuluçka sonuçları ile büyüme ve yumurta verim özelliklerine etkileri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi1995; 10: 19-30.

    4) Özbey O, Ekmen F. Japon bıldırcınlarında mevsim ve yerleşim sıklıklarının büyüme, yaşama gücü ve karkas üzerine etkileri. YYÜ Vet Fak Derg 2000; 11: 28-33.

    5) Bampidis VA, Robinson PH. Citrusby-products as ruminant feeds: A review. AnimFeedSci Technol 2006; 128: 175-217.

    6) Pecoroni S, Flocke R, Gunnewig W. “Separators, decanters and process lines for citrus processing, technical/ scientific documentation March 29, 2006”. http://us.westfaliaseparator.com/fileadmin/GEA_WS_US/D ocuments/Brochurs/Beverage/GEA_WS_Citrus-Brochure. pdf/16.11.2014.

    7) Farhat A, Fabiano-Tixier AS, Maataoui ME, et al. Micro wave steam diffusion for extraction of essential oil from orange peel: Kinetic data, extract's global yield and mechanism. Food Chemistry 2011; 125: 255-261.

    8) Sun J. D-Limonene: Safety and clinical applications. Altern Med Rev 2007; 12: 259-264.

    9) Oluremi OIA, Ojighen VO, Ejembi EH. The nutritive potentials of Sweet orange (Citrus sinensis) rind in Broiler production. Int J Poult Sci 2006; 5: 613-617.

    10) Agu PN, Oluremi OIA, Tuleun CD. Nutritional evaluation of sweet orange (Citrus sinensis) fruit peel as a feed resource in broiler production. Int J Poult Sci2010; 9: 684-688.

    11) Bölükbaşı ŞC, Erhan MK, Ürüşan H. The effect of supplementation of Bergamot oil (Citrus bergamia) on egg production, egg quality, fatty acid compotion of egg yolk in laying hens. Jpn Poult Sci 2010; 47: 163-169.

    12) Abdelqadera A, Qarallaha B, Al-Ramamnehb D, Das G. Anthelmintic effects of citrus peels ethanolic extracts against Ascaridia galli. Vet Parasitol 2012; 188: 78-84.

    13) Razzaghi-Abyaneh M, Shams-Ghahfarokhi M, Rezaee MB. Chemical composition and antiaflatoxigenic activity of Carumcarvi L., Thymus vulgaris and Citrus auranti folia essential oils. Food Control 2009; 20: 1018-1024.

    14) Phillips CA, Laird K, Allen SC. The use of Citri-V™® - An antimicrobial citrus essential oil vapour for the control of Penicillium chrysogenum, Aspergillus niger and Alternaria alternata in vitroand on food. Food Res Int 2012; 47: 310-314.

    15) Takahashi Y, Inaba N, Kuwahara S, Kuki W. Antioxidative effect of citrus essential oil components on human lowdensity lipoprotein in vitro. Biosc Biotech Biochem 2003; 67: 195-197.

    16) Song HS, Ukeda H, Sawamura M. Antioxidative activities of citrus peel essential oils and their components against linoleic acid oxidation. Food Sci Technol Res 2001; 7: 50-56.

    17) Baylan M, Canogullari S, Sahinler S, Uluocak AN, Copur G. Effects of divergent selection methods based on body weights of quail on improvement of broiler quail parents. J Anim Vet Adv 2009; 8: 962-970.

    18) Erensayın C, Başer E, Aktan S, Küçükyılmaz K. Japon bıldırcınlarında erkek dişi oranının üreme performansı üzerine etkisi. Hay Araş Derg 2002; 12: 51-54.

    19) Aydın G, Koçak D. Bazı antibiyotiklerin kanatlı yemlerinde yem katkı maddesi olarak kullanımlarındaki sakıncalar ve Avrupa Birliği'nin bu konuda aldığı kararlar. VIV Poultry Yutav 99 Uluslararası Tavukçuluk Fuarı ve Konferansı, 3-6 Haziran 1999, 316-320, Istanbul.

    20) Bilal T, Kutay C, Özpınar H, Eseceli H, Abaş İ. Broylerlerde broilact kullanımının besi performansı üzerine etkileri. VIV. Poultry Yutav 99 Uluslararası Tavukçuluk Fuarı ve Konferansı, 3-6 Haziran1999, 472-479, Istanbul.

    21) National Research Council (NRC). Nutrient Requirements of Poultry. 9th Revised Edition. Washington: National Academy Press, 1994.

    22) Tyler C. Shell strength: Its measurement and its relation ship to other factors. British Poultry 1961: 2: 3-18.

    23) Özdamar K. SPSS ile Biyoistatistik. 3. Baskı, Eskişehir: Kaan Kitapevi, 1999.

    24) Silici S, Güçlü BK, Kara K. Yumurtacı damızlık bıldırcın (Coturnix coturnix japonica) yemlerine öğütülmüş üzüm çekirdeği ilavesinin verim ve kuluçka performansı ile yumurta kalitesine etkisi. Sağlık Bilimleri Dergisi 2011; 20: 68-76.

    25) Kaplan O, Avcı M, Yertürk M. Sıcaklık stresi altındaki bıldırcın karma yemlerine sodyum bikarbonat katkısının canlı ağırlık yumurta verimi ve kalitesi ile bazı kan parametreleri üzerine etkileri. Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi 2006; 1: 33-38.

    26) Yörük MA, Laçin E, Hayırlı A, Yıldız A. Humat ve prebiyotiklerin farklı yerleşim sıklığında yetiştirilen japon bıldırcınlarında verim özellikleri, yumurta kalitesi ve kan parametrelerine etkisi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 2008; 19: 15-22.

    27) Seker İ, Kul S, Bayraktar M, Yıldırım Ö. Japon bıldırcınlarında (Coturnix coturnix japonica) yumurta verimi ve bazı yumurta kalite özelliklerine yasın etkisi. İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 2005; 31: 129-138.

    28) Kaplan O, Avcı M. Bıldırcın karma yemlerine katılan organik ve inorganik magnezyum katkılarının yumurta verimi ve kalitesi üzerine etkisi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi2012; 23: 77-81.

    29) Brenes A, Roura E. Essentialoils in polutry nutrition. Main effectsandmode of action. Anim Feed Sci Technol 2010; 158: 1-14.

    30) Hashemi SR, Davoodi H. Herbal plants and their derivatives as growth and health promoters in animal nutrition. Vet Res Commun 2011; 35: 169-180.

    31) Ebrahimi A, Ahmad A, Qotbi A, et al. Effect of different levels of dried sweet orange (Citrus sinensis) peel on broiler chickens growth performance. Archiv Tierzucht 2013; 56: 11-17.

    32) Akbarian A, Golian A, Kermanshahi H, et al. Growth performance and gut health parameters of finishing broilers supplemented with plant extracts and exposed to daily increased temperature. Span J Agri Res 2013; 11: 109-119.

    33) İpek A, Şahan Ü, Yılmaz B. Japon bıldırcınlarında (Coturnix coturnix japonica) canlı ağırlık, erkek dişi oranı ve anaç yaşının yumurta ağırlığı ve kuluçka sonuçlarına etkisi. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 2003; 17: 13-22.

    34) Brahmakshatriya RD, Shrivastava SM. Studied on various products for desirable egg yolk pigmentation. Ind Vet J 1978; 55: 788-791.

    35) Weiser H, Schlachter M. Bachmann H. The importance of vitamin C for hydroxylation of vitamin D3 to l,25(OH)2D3 and of 24R, 25(OH)2D3 to a more active metabolite. Proceedings of the Seventh Workshop on Vitamin D 1988, 644-653, Berlin, Germany.

    36) Rinzler CA. The complete book of herbs, spices and condiments. New York, Oxford: Facts On File, 1990.

    37) Hernandez F, Madrid J, Garcia V, Orengo J, Megis MD. Influence of two plant extracts on broilers performance, digestibility, and digestive organ size. Poult Sci 2004; 83, 169-174.

    38) Cross DE, Mcdevitt RM, Hillman K, Acamovic T. The effect of herbs and their associated essential oils on performance, dietary digestibility and gut microflora in chickens from 7 to 28 days of age. Br Poult Sci 2007; 48: 496-506.

    39) Karabayır A, Kılınç K, Helvacıkara H. Farklı kafes tiplerinin Japon bıldırcınlarında (Coturnix coturnix japonica) bazı yumurta kalitesi özellikleri üzerine etkileri. Alınteri Derg 2010; 18: 1-6.

    40) Karabayır A, Uzun O, Çakır G. Yerleşim sıklığının kafeste yetiştirilen japon bıldırcınlarında (Coturnix coturnix japonica) bazı yumurta kalite özellikleri üzerine etkisi. Alınteri Derg 2010; 19: 1-6.

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Materyal ve Metot
  • Bulgular
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • [ Başa Dön ] [ Özet ] [ PDF ] [ Benzer Makaleler ] [ Yazara E-Posta ] [ Editöre E-Posta ]
    [ Ana Sayfa | Editörler | Danışma Kurulu | Dergi Hakkında | İçindekiler | Arşiv | Yayın Arama | Yazarlara Bilgi | E-Posta ]