Bu çalışma 1993-1995 Temmuz ayları arasında Elazığ yöresi köylerindeki sığırlar ve barınaklarında yürütülmüştür.

Enfeste sığırlar üzerinden toplanan olgun kenelerin tür identifikasyonları yapılmış, Hyalomma soyuna bağlı türlerin tükürük bezleri diseke edilmiş ve preparatları hazırlanmıştır.

Sığır ve barınaklarından toplanan nimfler ise 26°C ısı ve %85 nisbi neme ayarlı etüve yerleştirilerek gömlek değiştirmeleri temin edilmiş ve tür tayinleri yapılmıştır. Bunlardan elde edilen erişkin Hyalomma türleri ile, barınaklardan toplanan Hyalomma türlerinin aç imagoları 37°C ısı ve %85 nisbi neme ayarlı etüvde en az 5 gün süre ile bekletildikten sonra tükürük bezleri çıkartılmış, hazırlanan tüm tükürük bezi preparatları methyle green pyronin boyama metodu ile boyanmış ve mikroskop altında T.annulata enfeksiyonu yönünden incelenmiştir.

Tükürük bezi preparatları hazırlanan kenelerden, hayvan barınaklarından toplanan 2004 H.a.anatolicum 'un 1077'sinin (%53.7), sığırlar üzerinden toplanan 1427 H.a.anatolicum'un 322'sinin (%22.6) ve 408 H.detritum 'un 19'unun (%4.6) enfekte olduğu tespit edilmiş, buna karşılık 562 H.a. excavatum 'un hiçbirinde enfeksiyona rastlanmamıştır.

Enfekte kenelerdeki ortalama enfekte asini sayıları, sığırlardan toplanan H.a.anatolicum 'un erkeklerinde 11.7, dişilerinde 21.9; H.detritum 'un erkeklerinde 17.9, dişilerinde 18.8 ve hayvan barınaklarından toplanan H.a.anatolicum 'un erkeklerinde 12.4 ve dişilerinde ise 16.6 olarak belirlenmiştir.

T.annulata ile enfekte kene miktarları ve bu kenelerdeki ortalama enfekte asini yoğunluğunun sığırlardan toplanan H.a.anatolicum ve H.detritum 'larda nisan ayından ağustos ayına kadar yüksek düzeyde seyrettiği tespit edilmiş, buna karşılık hayvan barınaklarında enfekte H.a.anatolicum 'lara ekim-mayıs ayları arasında rastlanmıştır.

Değişik sığır ırklarından toplanan kene türlerindeki enfeksiyon oranlarının farklılık gösterdiği ortaya çıkmıştır. H.a.anatolicum'un kültür ırkı sığırlarda %25.9, melez ırklarda %10.9 ve yerli ırklarda %22.0; H.detritum 'un kültür ırkı sığırlarda %2.6 ve yerli ırk sığırlarda %5.1 arasında enfekte olduğu görülmüştür.

H.a.anatolicum ve H.detritum 'lardaki enfekte asini yoğunluğunun dişilerde, erkeklere göre daha yüksek olduğu görülmüştür.

* Bu araştırma Hayvan Hastalıkları Araştırma Enstitüsü (Elazığ) tarafından desteklenmiş (TAGEM-HSA-02-PD-94-24), aynı adlı doktora tezinden özetlenmiştir.