Çalışmada, koyunlardan değişik yöntemlerle alınan rumen içeriği örneklerinin pH açısından karşılaştırmalı muayenelerinin yapılması ve sonuçlar arasındaki farklılıkların önemli olup olmadığının araştırılması amaçlanmıştır.

Bu amaçla, mezbahaya kesim için getirilen klinik olarak sağlıklı, 1–1.5 yaşlarında, 35–45 kg canlı ağırlıkta, Akkaraman ırkı 20 adet erkek koyun kullanılmıştır.

Kesim öncesi klinik muayeneleri yapılan tüm hayvanlardan rumen içeriği örnekleri kliniğimizde kullanılan rumen sondası dışında vakumlu rumen sondası ve rumene punksiyonla (rumenosentezle), yine aynı hayvanlardan kesim sonrası direkt rumenden içerik örneği alınmıştır. Her hayvandan 4 yolla alınan rumen içeriği örneklerinde pH metre ile ayrı ayrı pH tayini yapılmış ve sonuçlar arasında önemli farklılıkların olup olmadığı araştırılmıştır.

Rumen sondası, vakumlu sonda, rumenosentez ve kesim sonrası alınan rumen içeriği örneklerinde ortalama pH değerleri sırasıyla 6.48+0.36, 6.33+0.38, 6.23+0.37ve 6.15+0.30 ölçülmüştür. Rumen sondasıyla alınan pH değerlerinin diğer yöntemlerle alınanlardan önemli derecede (P<0.05) yüksek olduğu; vakumlu sonda ile alınanlarla rumeosentezle alınanlar arasındaki farkın önemli olmadığı, vakumlu sonda ile alınanlarla kesim sonrası değerler arasındaki farklılığın önemli olduğu; rumenosentez ile alınanlarla kesim sonrası alınanların pH değerleri arasındaki farkın önemli olmadığı belirlenmiştir.

Sonuç olarak; ruminant kliniklerinde rutin olarak rumen içeriği alınmasında tekniğine uygun olarak rumen sondasının kullanılabileceği, ancak bilimsel çalışmalarda vakumlu rumen sondasının kullanılmasının daha uygun olacağı kanısına varılmıştır.