[ Ana Sayfa | Editörler | Danışma Kurulu | Dergi Hakkında | İçindekiler | Arşiv | Yayın Arama | Yazarlara Bilgi | E-Posta ]
Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Veteriner Dergisi
2017, Cilt 31, Sayı 2, Sayfa(lar) 145-147
[ Özet ] [ PDF ] [ Benzer Makaleler ] [ Yazara E-Posta ] [ Editöre E-Posta ]
Simental Bir Buzağıda Görülen Fokomeli Olgusu
Murat TANRISEVER, İbrahim CANPOLAT
Fırat Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Cerrahi Anabilim Dalı, Elazığ, TÜRKİYE
Anahtar Kelimeler: Buzağı, tibia, fokomeli
Özet
Fırat Üniversitesi Hayvan Hastanesi Cerrahi Kliniği'ne getirilen, bir haftalık simental ırkı buzağıda bilateral tibia kısalığı ile kendini gösteren fokomeli olgusuyla karşılaşıldı. Uzun kemiklerinden (humerus, radius, ulna, femur, tibia ve fibula) birinin yokluğunda veya çok küçük boyutta şekillenmesi durumunda, ilgili ön veya arka bacaklar kısa kalarak, hayvan adeta fok balığı görünümünü almakta ve bu duruma "phocomelia” (fokomeli) adı verilmektedir. İlgi çekici olduğu kadar, buzağılarda çok ender rastlanması nedeniyle yayınlanmasının yararlı olacağı düşünülerek; olguya ait klinik ve radyolojik bulgular bu vakada rapor edilmiştir.
  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Olgu Sunusu
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • Giriş
    Konjenital anomali, fötal veya embriyonel dönemde çeşitli nedenlere bağlı olarak yavrularda gelişen yapısal ve fonksiyonel bozukluklardır 1,2. Bununla birlikte buzağılarda doğmasal bozuklukların gözlenme olasılığı %0.2–0.3 olarak bildirilmektedir 3,4. Buzağılarda doğmasal bozukluklar içerisinde iskelet ve kas sistemine ait anomalilerin görülme olasılığının ise %26.6 olduğu belirtilmektedir 5.

    Ruminantlarda görülen konjenital anomalilerin sebepleri tam olarak belirlenememekle birlikte, bu anomalilere genetik faktörler, mutasyon, kromozom anomalisi, enfeksiyon ajanları, çevresel faktörler ve gebeliğin erken dönemlerinde amniyon kesesine rektal muayene sırasında yapılan travmatik etkiler ya da bu faktörlerin kombinasyonlarının neden olduğu bildirilmiştir 6-8.

    Ekstremitelerde, çok farklı şekil ve özelliklerde anomaliler görülebilmektedir. Uzun kemiklerinden (humerus, radius, ulna, femur, tibia ve fibula) birinin yokluğunda veya çok küçük boyutta şekillenmesi durumunda, ilgili ön veya arka bacaklar kısa kalarak, hayvan adeta fok balığı görünümünü almakta ve bu duruma "phocomelia” (fokomeli) adı verilmektedir. Bacakların hiç oluşmaması haline "amelia" bacağın sadece distal kısmının yokluğuna ise "peromelia" adı verilmektedir 9,10. Buzağılarda fokomeli olgusu çok ender görülmekle beraber bazı araştırmacılar tarafından literatürlerle bildirilmiştir 11,12. Olgunun, buzağılarda çok nadir görülmesi nedeniyle meslek pratiğine ve bilime veri oluşturması bakımından, yayınlanmasının yararlı olacağı düşünülüp, olguya ait klinik ve radyolojik bulgular bu vakada rapor edilmiştir.

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Olgu Sunusu
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • Olgu Sunusu
    Çalışma materyalini Fırat Üniversitesi Hayvan Hastanesi Cerrahi Kliniği’ne getirilen 1 haftalık simental ırkı bir buzağı oluşturdu. Hasta sahibinden alınan anamnezde; annesinin 4 yaşında olduğu daha önce bir buzağı doğurduğu ve doğan ilk yavruda herhangi bir anomalinin olmadığı öğrenildi. Gebeliğin sunni tohumlama ile olmayıp boğa kullanılarak oluşturulduğu bilgisi edinildi. Hastanın yapılan klinik muayenesinde arka ekstremiteleri üzerinde duramayıp yan yatmak zorunda kaldığı (Şekil 1) ve hastaya ayakta durması için destek verildiğinde ise fok balığı görünümünün mevcudiyeti dikkat çekiciydi.


    Büyütmek İçin Tıklayın
    Şekil 1: Fokomeli olgusunun klinik görünümü

    Henüz bir haftalık olmasına rağmen arka bacaklardaki anomali nedeniyle ön bacaklarına yapmış olduğu aşırı yüklenmeler sonucunda ileri derecede bilateral bursitis precarpalis’in şekillendiği gözlemlendi. Arka bacaklardan alınan çift yönlü (Anterio-posterior (AP), Medio-lateral (ML)) radyografilerde buzağının bilateral tibia boylarının olması gerekenden oldukça kısa oldukları farkedildi (Şekil 2-3). Hasta sahiplerinin de talepleri doğrultusunda olguya sağaltım uygulanmadı.


    Büyütmek İçin Tıklayın
    Şekil 2: Olgunun ventro-dorsal pozisyondaki radyografik görüntüsü (kısa şekillenmiş tibia’lar: beyaz oklar)


    Büyütmek İçin Tıklayın
    Şekil 3: Olgunun medio-lateral pozisyondaki radyografik görüntüsü (kısa şekillenmiş tibia’lar: beyaz ok)

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Olgu Sunusu
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • Tartışma
    Yeni doğan hayvanlarda gözlenen gelişim bozuklukları bireysel, çevresel, kalıtsal ve enfeksiyöz etkenlere bağlı olarak ortaya çıkabilmektedir 13). Aksoy ve ark. 5 yaptığı bir çalışmada on yıllık süre göz önüne alındığında anomali olgularının çoğunlukla buzağılarda ve özellikle de simental ırkta yaygın olduğunu bildirmişlerdir 5. Fokomeli olgusu ender olarak görülmekle beraber bahsi geçen literatürde olduğu gibi bu olguda da doğmasal anomaliye simental ırkı bir buzağıda rastlanmıştır.

    Özaydın ve ark. 14 %64.7, Oğurtan ve ark. 1 %35 ile birinci sırada kas ve iskelet sistemindeki anomalilere rastladıklarını bildirmişlerdir. Aksoy ve ark. 5 ise çalışmalarında %26.6 ile 2. sırada kas ve iskelet sistemi anomalilerine rastladıklarını belirtirken bu 58 buzağının anomalilerinin değerlendirildiği tabloda vakaların hiçbirinde fokomeli olgusuna rastlanmadığı görülmektedir. Bu vakada görülen fokomeli olgusu da kas ve iskelet sisteminde görülen anomalilerden olmakla beraber bahsi geçen çalışmada 5 görüldüğü gibi ender rastlanılan bir anomalidir.

    Ayrıca bazı yazarlar buzağılarda nadir olarak görülen bu anomali olgusunu pakomeli olarak adlandırmışlardır 11. Oysa ki Veteriner Hekimliği Terimleri Sözlüğüne bakıldığında hastalığın terminolojik olarak fokomeli kelimesiyle Türkçe’ye geçtiği görülmektedir 15.

    Hayat 11 yaptığı bir çalışmada karşılaştığı fokomeli olgusunda hastayı operatif olarak tedavi ettiğini ifade etmekte ve sonuç olarak ise birkaç gün içinde buzağının öldüğünü belirtmektedir. Bu vakada ise tibiaların bir hayli kısa şekillenmiş olmasından dolayı operasyonun istenilen sonucu veremeyeceği düşünülerek, hasta sahiplerinin de talepleri doğrultusunda hayvanın kesime sevk edilmesi uygun bulunmuştur.

    Bu tür vakalarda sağaltım seçenekleri yetersiz kalmakla birlikte ekonomik olarak da tedavi yoluna gitmek uygun görülmemektedir. Buna ek olarak bu tür vakaları sağaltmak yetiştiricilik için risk faktörlerinin sürdürülmesi anlamına gelmektedir.

    Sonuç olarak, fokomeli olgusunun buzağılarda nadir görülmesi sebebiyle meslek pratiğine ve bilime veri oluşturması bakımından klinik ve radyolojik yönden değerlendirilip rapor edilmesi uygun bulunmuştur.

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Olgu Sunusu
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • Kaynaklar

    1) Oğurtan Z, Alkan F, Koç Y. Ruminantlarda kongenital anomaliler. Türk Vet Derg 1997; 9: 24-28.

    2) Doğan H, Şındak N. Nizip ve köylerindeki buzağı, kuzu ve oğlaklarda anomalilerin insidansı ve bu olgularda bazı biyokimyasal değerlerin belirlenmesi. Harran Üniv Vet Fak Derg 2013; 2: 61-66.

    3) Özenç E. Bir buzağının tüm ekstremitelerinde gözlemlenen peromelia olgusu. Kocatepe Vet J 2014; 7: 57-59.

    4) Leipoid HW, Dennis SM. Congenital defects affecting bovine reproduction, In: Morrow DA. (Editor). Current Therapy in Theriogenology. 2. Baskı, Philadelphia: WB Saunders Company, 1986: 177-199.

    5) Aksoy Ö, Kılıç E, Öztürk S, ve ark. Buzağı, kuzu ve oğlaklarda karşılaşılan doğmasal anomaliler. Kafkas Üniv Vet Fak Derg 2006; 12: 147-154.

    6) Demiraslan Y, Aslan K, Gürbüz İ, Özen H. Simental bir buzağıda görülen çoklu konjenital anomaliler. Kafkas Univ Vet Fak Derg 2014; 20: 629-632.

    7) Noh DH, Jeong WI, Lee CS, et al. Multiple congenital malformations in a Holstein calf. J Comp Path 2003; 129: 313-315.

    8) Newman SJ, Bailey TL, Jones JC, Di Grassie WA, Whittier WD. Multiple congenital anomalies in a calf. J Vet Diagn Invest 1999;11: 368-371.

    9) Aslanbey D, Taşbaş M, Olcay B. İki ikiz oğlak'ta rastlanan bilateral radial paraxial hemimelia olgularına ait gözlemler. A. O. Vet. Fak. Derg 1988; 35: 93-103.

    10) Sengir, E. Genel Patoloji. 2. Baskı, Ankara: Ankara Üniversitesi Basım Evi, 1962: 364.

    11) Hayat A. Bir buzağıda notomeli (notomelia) ve pakomeli (phocomelia) olgusu. Harran Üniv Vet Fak Derg 2013; 2: 109-111.

    12) Canpolat İ, İşler CT. Bir buzağıda phocomelie olgusu. Doğu Anadolu Araştırmaları Dergisi 2002; 1: 106-109.

    13) Long S. Abnormal development of the conceptus and its consequences, In: Noakes DE, Parkinson TJ, England GCW. (Editors). Arthur’s Veterinary Reproduction and Obstetrics. 8. Baskı, London: WB Saunders Company, 2001; 119-143.

    14) Özaydın İ, Kılıç E, Okumuş Z, Cihan M. 1992-1995 yılları arasında Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Cerrahi Kliniği’ne getirilen buzağılardak, doğmasal anomaly olguları. Kafkas Üniv Vet Fak Derg 1995; 1: 22-25.

    15) Veteriner Hekimliği Terimleri Çalışma Grubu. Veteriner Hekimliği Terimleri Sözlüğü. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları, 2009.

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Olgu Sunusu
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • [ Başa Dön ] [ Özet ] [ PDF ] [ Benzer Makaleler ] [ Yazara E-Posta ] [ Editöre E-Posta ]
    [ Ana Sayfa | Editörler | Danışma Kurulu | Dergi Hakkında | İçindekiler | Arşiv | Yayın Arama | Yazarlara Bilgi | E-Posta ]