Nekropside ağız boşluğu açıldığında molar dişler hizasından başlayıp nasofarengeal bölgeye kadar devam eden lobuler yapılardan oluşan, düzensiz, sınırlanmamış, kapsülsüz, beyaz-kırmızı-gri yapıda yaklaşık 230 gr ağırlığında, 15x25.2 cm boyutlarında elastik bir kitlenin varlığı dikkati çekti. Kitlenin kesit yüzü dış görünüşüne benzer yapıdaydı (Şekil 1A,B, oklar arası bölge).

Olgunun histapatolojik muayenesi amacıyla köpeğin ağız bölgesindeki elastik ve sert kitle (yaklaşık 230 gr ağırlığında, 15x25.2 cm boyutlarında) kesilerek alındı (Şekil 1C,D, oklar arası bölge). Bu kitle % 10’luk tamponlu formalinde tespit edildi. Trimleme işlemini takiben alınan doku örnekleri dereceli alkol serilerinden geçirilerek parafinde bloklandı. Bloklardan hazırlanan 5-6 mikron kalınlığındaki kesitler HematoksilenxEosin⁶ ile boyanarak ışık mikroskobunda incelendi.

Büyütmek İçin Tıklayın

Şekil 1: 1A: Ağız boşluğu açıldığında palatum molle bölgesinde tümörün görünümü, 1B: Spatium mandibuladan tümörün görünümü.1C: Maksillada molar dişler hizasından başlayan ve palatum molleye kadar uzanan lobuler görünümlü tümör oluşumu,1D: Bulunduğu yerden ekstirpe edilerek çıkarılan lobuler görünümlü tümör kitlesi.

Histopatolojik olarak kitleden hazırlanan kesitlerin incelenmesinde geniş alanlar tarzında fibroblast hücreler ve kollagen demetlerinden oluşan yapıların varlığı dikkati çekti (Şekil 2A, B). Yıldız ve mekik şekilli atipik hücreler yanında değişik yönlerde seyreden kollagen demetlerin belirgin olduğu tespit edildi. Yer yer birkaç çekirdekçikten oluşan, oval veya uzun şekilli hiperkromatik görünümde çekirdek görüldü. Kesitlerde mitotik aktivite belirgindi. Ayrıca birkaç hiperkromatik çekirdekten oluşmuş dev hücrelerinin varlığı dikkati çekti (Şekil 2C,D; Şekil 3A, B). Bu yapılar yanında odaklar tarzında kıkırdak ve kemikten oluşmuş metaplazik alanlar görüldü (Şekil 3C, D)

Büyütmek İçin Tıklayın

Şekil 2: 2A: Değişik yönlere doğru girdap tarzında üreme gösteren tümör hücreleri, HxE.,100., 2B: Tümör hücrelerinde mitotik aktivite (siyah oklar), HxE., 200, 2C: Tümörün kesitinde tümör tipi D hücrelerinin görünümü (beyaz oklar), HxE., 100., 2D: Pleomorfik görünümdeki tümör tipi dev hücreleri (beyaz oklar), HxE., 200

Büyütmek İçin Tıklayın

Şekil 3: 3A ve 3B: Atipik karakterdeki tümör hücreleri arasında pleomorfik ve hiperkromazik özellikli dev hücrelerinin görünümü (siyah oklar). HxE.,200.,3C ve 3D: Tümör kitlesinde kemik dokuya dönüşümü gösteren metaplazik alanlar (siyah ok başları). HxE.,200.

Nekropsi esnasında sistemik olarak alınan organ numunelerinden hazırlanan doku kesitlerinde herhangi bir lezyona rastlanmadı. Nekropsi esnasında ağızdan çıkartılan kitleden hazırlanan kesitlere histopatolojik olarak ağız mukozası mezenşiminden köken alan fibrosarkom tanısı konuldu.

Kafatası radyografilerinin temel alındığı retrospektif bir çalışmada değerlendirilen 22 köpeğin 16’sında kemik dokuda yıkıma rastlanmasına rağmen, olgumuzun tek vaka olması nedeniyle bu konuda yorumlanma yapılmasa da kemik doku ile ilgili değişiklikler görülmemiştir³.

Fibrosarkom görülen olgularda hematojen yolla metastaz yapma oranı dörtte bir oranında ve öncelikle akciğer dokusu ve bölgesel lenf yumrularının olduğu bildirilmiştir^1,2. Olgumuzun tek vaka olması nedeniyle, her ne kadar tam yorumlanamasa da akciğer ve bölgesel lenf yumrularına yönelik metastazın görülmemesi önceki kayıtlardaki bulgularla uyuşmaktadır^1,2,8.

Fibrosarkomlara evcil hayvanlardan köpek ve kedilerde daha sıklıkla, diğer hayvanlarda ender olarak rastlanmaktadır^1,2. Ülkemizde yapılan retrospektif bir araştırmada köpeklerde fibrosarkom olgularının %11,2 oranında olduğu belirlenmiştir⁹.

Köpeklerde fibrosarkomların görülme yaşı ile ilgili çok çalışma bulunmaktadır^1,2 bunlardan bir kısmı ileri yaşlarda (5-9 yaş) görüldüğünü belirtirken^1,8 bir kısmı ise nadiren altı aylığı kadar olan yaşlarda görülebileceğini bildirmişlerdir².

Kliniğimize gelen ve fibrosarkom teşhisi konulan köpeğin bir yaşında olması durumu, bu yaşlarda da tümörün görülebileceğini bildiren araştırmacılarla uyumluydu^1,2.

Köpeklerde nasofarengeal bölgeye kadar invaze olan fibrosarkomların cerrahi müdahalesinin uygun olmadığı, bu tür hayvanların sindirim ve solunum rahatsızlıklarının ortadan kaldırılması amacıyla ötenazi yapılmalarının daha uygun olacağı sonucuna varılmıştır.

1) Palmer N. Bones and Joint. In: Jubb KVF, Kennedy PC, Palmer N (Editors ). Pathology of Domestic Animals, Vol. 1, 4th Edition, London: Academic Press Inc. 1993: 125-138.

2) Stannard AA, Pulley LT: Tumors of the skin and soft tissues. In: Moulton JE (Editor). Tumors in Domestic Animals. 2nd Edition, Berkeley, CA: University of California Press 1978: 21.

3) Ciekot PA, Powers BE, Withrow SJ et al. Histologically low-grade, yet biologically high-grade, fibrosarcomas of the mandible and maxilla in dogs: 25 cases (1982-1991). J Am Vet Med Assoc 1994; 204: 610-615.

4) Wallace J, Matthiesen DT, Patnaik AK Hemimaxillectomy for the treatment of oral tumors in 69 dogs. Vet Surg., 1992; 21: 337-341.

5) Théon AP, Rodriguez C, Madewell BR. Analysis of prognostic factors and patterns of failure in dogs with malignant oral tumors treated with megavoltage irradiation. J Am Vet Med Assoc., 1997: 210; 778-784.

6) Luna, LG. : Manual of Histologic Staining Methods of the Armed Forces. Institute of Pathology by Lee G Luna (Editor), McGraw-Hill Book Company, NewYork , Chapter 4, 1968, pp.32.

7) Pirkey-Ehrhart N, Withrow SJ, Straw RC et al. Primary rib tumors in 54 dogs. J Am Anim Hosp Assoc., 1995; 31: 65-69.

8) Pool RR. Tumors of Bone and Cartilage, In: J.E. Moulton (Editor), Tumors in Domestic Animals, Third ed., Univ. of California Press, 1990: 157-230.

9) Kutsal O, Kaya U, Vural S ve ark. Köpek ve Kedilerde 1986-2000 Yılları Arasında Ankara’da incelenen Kemik Tümörleri. Turk J Vet Anim Sci, 2003; 27:109-115.